- IN LICENTIE -
- Canada -
Een grote producent, naast North American, was het Canadese
Canadair (1815 geproduceerd), welke op 9 augustus 1950 haar
eerste F-86, als de CL-13 Mk I het luchtruim liet kiezen. Deze
kist was geheel uit componenten samengesteld die door North
American waren geleverd. Er was een order voor een aanzienlijk
aantal Mk I toestellen, maar bij Canadair begon men direct met
de volgende generatie, de op de F-86E gelijkende versie, de
CL-13 Mk II. Er werden van de Mk II 350 stuks gebouwd tussen
1952/53, welke in dienst kwamen bij de Royal Canadian Air
Force (RCAF). Tevens werden in 1952 60 Mk II aangemaakt voor
de Amerikaanse luchtmacht om ingezet te worden in Korea.
CL-13B Mk VI, 23757 van de RCAF
Er werd geen Mk III geproduceerd, maar wel de Mk IV,
waarvan slechts 10 aan de RCAF werden geleverd. De rest werden
doorgesluisd aan de RAF die de toestellen bij 11 squadrons
onderbracht. Deze werden over het algemeen ingezet vanaf
West-Duits grondgebied. Half jaren zestig van de vorige eeuw,
werden deze afgestoten en deels doorverkocht aan Joegoslavië
en Italië.
Een CL-13 van het RCAF demonstratieteam 'Golden Hawks'
Werden de Mk I en Mk II nog aangedreven door de J74
turbojet, vanaf de Mk V werd de Avro Orenda 10 aangebracht die
veel krachtiger was. De J74 produceerde ongeveer 2360 kg aan
stuwdruk, de eerste generatie Orenda’s 2724 kg. Latere versies
van de Orenda produceerden 3302 kg. Van de Mk V werden 370
geproduceerd. Deze vervingen de Mk II’s die dienst deden in
Europa. Deze oude kisten werden overgedaan aan Turkse en
Griekse luchtmachten.
Jackie Cochran in haar CL-13 waarin ze op 18 mei 1953
haar record vloog in gesprek met de legendarische Chuck Yeager
De eerste vrouw die door de geluidsbarrière drong met een
straaljager, was Jackie Cochran. Cochran was al een levende
legende vanwege haar baanbrekende werk voor vrouwen in de
luchtvaart, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
Cochran was zelfs de eerste niet-Japanse vrouw die Japan na de
capitulatie binnenkwam. Ze vond een levenslange vriend in
Chuck Yeager, de man die als eerste door de geluidsbarrière
vloog in de Bell X-1. Yeager moedigde haar aan om als eerste
vrouw de geluidsmuur te slechten. Ze verrichtte dit feit met
een geleende Canadair CL-13 op 18 mei 1953. Later zou Cochran
als eerste vrouw een deklanding maken op een vliegdekschip en
er ook weer vanaf vliegen. Ook was ze de eerste vrouw die
tweemaal sneller dan het geluid vloog, ditmaal in een Northrop
T-38 Talon.
Jackie Cochran in haar CL-13 op Roger Dry Lake, Californië
De Mk VI was de laatste versie die door Canadair werd
gebouwd. Dit was de beste versie met een zeer krachtige Orenda
motor. Er werden maar liefst 655 van de Mk VI gebouwd waarvan
er 390 naar de RCAF gingen om oudere Sabres te vervangen die
in Duitsland en Frankrijk waren ondergebracht. Duitsland
ontving van de 225 Mk VI Sabres, zes gingen naar Colombia en
Zuid-Afrika mocht 34 stuks ontvangen.
Een CL-13 Mk VI Saber van de Duitse Luchtmacht
- Australië -
Een kleinere producent was CAC in Australië. Australië
bouwde de F-86 in licentie bij de Commonwealth Aircraft
Corporation (CAC) in opdracht van de Royal Australian Air
Force (RAAF). De CA-27 Mk 30 was een 60% procent herzien
ontwerp om de Rolls-Royce Avon Mk 26 motor er in onder te
brengen. De Avon had ongeveer 50% meer vermogen dan de J47.
Als bewapening voerden deze ‘Avon Sabres’ 30mm Aden kanonnen
en AIM-9 Sidewinder raketten. Er werden 21 Mk 30 gebouwd, 21
Mk 31 en 69 stuks van de Mk 32 die vier pylonen onder de
vleugel had, en de brandstofcapaciteit bezat van de F-86F.
CA-27 Mk 30, (CAC) Avon Sabres, 77 Squadron RAAF op de Townsville
JF-2/JF-4
Fury
Begon dit verhaal met de Amerikaanse marine en haar
Fury jachtbommenwerper, zo eindigt dit verhaal ook. De
ontwikkeling van de FJ-1 liep op een dood spoor, maar toen
bleek dat de F-86 superieure eigenschappen bezat, bestelde de
US Navy op 8 maart 1951 drie prototypen gebaseerd op de F-86.
De uitkomst van deze XFJ-2 toestellen resulteerde in een order
voor 300 FJ-2 Fury’s.
Het prototype van de XFJ-2 Fury
Het leek uiterlijk op de F-86, maar bezat opvouwbare
vleugels en katapulthaken, verlengd onderstel van het
voorwiel, een APG-30 vuurgeleidingsradar. De motor was een
J47-2 welke een stuwdruk leverde van 2722 kg. Als bewapening
bezat de FJ-2 vier 20mm kanonnen.
Een FJ-3 gereed om gelanceerd te worden vanaf een
vliegdekschip (let op de AIM-9 Sidewinders raketten onder
de vleugels)
De opvolger van de FJ-2 was de FJ-3 waarin een Wright
J65-W-2 Sapphire motor was geplaatst. Het bezat een diepere
romp en een nieuwe cockpitkap. Er was ruimte voor meer
brandstof en de vleugelvoorranden waren verlengd. Het was
mogelijk een grotere wapenlast mee te nemen. Van de FJ-3
werden uiteindelijk 538 exemplaren geleverd. Vanaf 1962 werden
de FJ-3 toestellen als F-1 aangeduid.
Een FJ-4 draagt nog de sporen van de F-86, maar is een
totaal nieuw ontwerp
De laatste marine versie van de Fury was de FJ-4 die
vanaf februari 1955 werd geproduceerd. Dit toestel had een
nieuw airframe, diepe romp, met ruggengraat dat over ging in
een dun hoog kielvlak. De spoorbreedte werd verlengd, en de
brandstofcapaciteit met 50% vergroot. Van de FJ-4 (later als
de F-1E aangeduid) werden 152 gebouwd. Een verbeterde versie
leidde tot de FJ-4B (AF-1E) waarvan 222 werden geleverd. Deze
versie bezat zes wapen-pylons, een ‘Low-altitude Bombing
System’ (LABS), voorzieningen om in de lucht bij te tanken, en
extra luchtremmen achter op de romp. De ‘LABS’ was nodig om
een nucleaire bom af te leveren. De FJ-4B was de eerste
straaljager die een nucleair wapen vanaf een vliegdekschip kon
vervoeren. En hier was de ‘LABS’ voor nodig, deze gaf aan
wanneer het toestel omhoog getrokken moest worden, en de bom
dan los viel van het toestel, en de piloot in een ‘halve-Cuban
acht’ moest zien weg te komen, om uit de buurt van de
nucleaire explosie te komen.
Een FJ-4B (let op de vulpijp onder de vleugel voor bijtanken in de lucht)
In totaal werden er 1112 Fury’s gebouwd, waarmee er
een gezamenlijke Sabre/Fury productie uiteindelijk was van
9793 stuks. In totaal vlogen 30 landen met de F-86. Er zijn
nog verscheidene F-86 bewaard gebleven. Statisch zijn het er
tegen de 120 die in musea staan, of in opslag of onder
restauratie zijn. Ook zijn nog verschillende F-86 versies
vliegwaardig. De laatste telling was 24 stuks (2021), waarvan
maar liefst twaalf Canadair gebouwde CL-13's zijn (waarvan één in Frankrijk en één in Duitsland en de rest in de VS) en tien F-86 in de Verenigde Staten, plus 1 die gerestaureerd wordt tot vliegwaardig. In Australië zijn twee CA-27 Mk.32, plus één Mk.31 die gerestaureerd wordt in Nieuw-Zeeland. Maar van de
marine versie is er nog maar één vliegwaardig, een FJ-4B,
welke onderdeel is van ‘MiG Fury Fighter’, bij Teton Aviation
in Driggs, Idaho.
F-86D-60-NA, 53-4035 op Dyes AFB in de jaren 90 van de
vorige eeuw
Enkele Opvallende
Sabre Piloten
Tijdens de Indo-Pakistaanse oorlog in 1965, schoot Sqn Ldr
M.M. Alam met zijn F-86 van de Pakistaanse luchtmacht binnen
één minuut vijf Indiase jachtvliegtuigen neer. US Marine Major
John Glenn, de eerste Amerikaanse astronaut die in een baan om
de Aarde vloog, scoorde drie overwinningen met de F-86 toen
hij tijdelijk bij USAF 51 FIW was geplaatst in Korea. Hij was
niet de enige astronaut die met de F-86 vloog, ook ‘Gus’
Grissom en ‘Buzz’ Aldrin waren vliegers op de Sabre,
net als de astronauten begeleider in Houston, Gene Kranz. De
jongste F-86 piloot zal Fl.Off. Waleed Ehsanul Karim van de
Pakistaanse luchtmacht zijn geweest, hij begon op zijn 18de op
de F-86 te vliegen!
Toekomstig astronaut, John Glenn in zijn F-86 'MiG Mad Marine'
Topscoorder in Korea met de F-86 was Captain Joseph C.
McConnell bij USAF 51 FIW, met 16 overwinningen. McConnell
kwam om op 25 augustus 1954 tijdens het testen van een F-86H
op Edwards AFB. Maar de eerste aas op een F-86 was Major James
‘Jabby’ Jabara, toen hij op 3 april 1951 zijn eerste MiG
neerschoot. Een maand later schoot hij zijn vijfde en zesde
MiG-15 neer. In totaal zou Jabara 15 MiG 15's neerschieten (in de Tweede Wereldoorlog had hij daarbij ook 1.5 overwinning behaald met een Mustang P-51). Op de derde plek kwam Captain Manuel ‘Pete’
Fernandez die de 26ste straaljager aas werd in Korea met 14.5
overwinningen. Hij scoorde zijn overwinningen met een F-86 bij
het 334th Fighter Intercepter Squadron, 4th FIW.
Vlnr: James Jabara (15), Manuel Fernadez (14.5) en Joseph McConnell (16)
Fabrikant |
North American
Aviation, (Italië, Canada en Australië licentie) |
Gebruik |
jachtvliegtuig |
Ontwerper |
Lee Atwood &
Ray Rice |
Motor |
General Electric
J-47 tot J-73-GE-3 |
Vermogen |
van 2540 kg tot
3470 kg |
Spanwijdte |
11,31 m, F-86K
(Nederland); 11.92 m |
Lengte |
F-86A 11,33 m,
F-86D; 12,27 m |
Hoogte |
F-86A; 4,50 m,
F-86D; 4,57 m |
Vleugeloppervlakte |
F-86A; 26,75 m²,
F-86K; 29,11 m² |
Gewicht |
leeg |
F-86A; 4.780 kg, F-86D;
6.125 kg |
Geladen |
F-86A; 7.360 kg, F-86D;
8.240 kg |
Snelheid |
Max. |
F-86A; 965 km/u, F-86D;
990 km/u |
Geladen |
|
Plafond |
F-86A; 14.630 m,
F-86D; 16.900 m |
Bereik |
F-86A; 530 km,
F-86D; 890 km (met extra tanks, 1490 km) |
Bewapening |
F-86A; Zes .50
inch machinegeweren, F-86D; 24 raketten in houder,
F-86K; Vier 20mm kanonnen, twee sidewinders, F-86H Vier
30mm kanonnen |
Bemanning |
1 |
Eerste
vlucht |
1 oktober
1947 |
Aantal
gebouwd |
A: 554, E: 397,
F: 2239, D: 2504, H: 473, K: 556 (totaal 6723 excl.
prototypes), (Canadair totaal 1815 stuks, Mitsubishi 300
F-86F's, Australië 111 stuks) Totaal aan F-86:
8949 |
BRONNEN
Klik hieronder om naar de homepage te gaan
OF GA TERUG
|