B-17 FLYING FORTRESS
'FIGHTING FORTRESS'

Boeing B-17G
Het ultieme Fort

De combinatie van de B-17F en de ervaringen opgedaan met de YB-40 leidden tot de ontwikkeling van de B-17G. Van dit type zou het grootste aantal geproduceerd worden, een totaal van 8.680. Significante verbetering was de bewapening in de neus en onder de kin.

Een B-17G toont haar bewapening in de neus, en de Bendix koepel

Bij de B-17G werd het zij-schutters raam aan stuurboordzijde een stukje naar voren gebracht, zodat de twee schutters meer bewegingsruimte hadden. In latere modellen werden de zijramen achterin voor de machinegeweerschutters met uitstulpend plexiglas beter afgedicht.

De eerste uitvoering van de staartschutter positie
(Dit is Staff Sgt. John P. Quinlan in de beroemde B-17 'Memphis Belle')

Halverwege de productie van de B-17G werd ook de staartschutter positie verbeterd. Aangezien deze in Cheyenne, Wyoming gebouwd werden, kregen ze de bijnaam 'Cheyenne Tail'. Deze configuratie gaf de dubbele .50 een veel groter draaivermogen, de staart werd wel daardoor met 13 cm verlengd. Veel, eerder gebouwde, B-17G's ontvingen in Engeland dit type staartgeschut ter vervanging van het oude.

De 'Cheyenne' staartschutter positie van een B-17G.

Ook de RAF maakte gebruik van de B-17G, waar het bekend stond als de Fortress III. Alle 85 toestellen vonden hun weg bij Coastal Command voor onder andere duikboot bestrijding. Hier werd de kinkoepel of het balgeschut onder de romp vervangen door een radar. Bij het 214 en 233 Squadron werd de Fortress veel ingezet als elektronische stoorzender, vijand misleiding en inlichting verzamelaar.

5000ste B-17G, 43-37716, '5 Grand', 'bezaait' met alle namen
van de medewerkers van Boeing, Seattle.

Met de komst van de B-17G kwam er langzaam aan een einde aan de ontwikkeling van deze bommenwerper. Toch bleven kleine, maar vaak belangrijke aanpassingen, dit type verbeteren. Vanaf februari 1944 verdween de camouflage (zie als voorbeeld de foto hierboven en onder). Er bleef nog wel wat camouflage aan de binnenzijde van de motorgondels en aan de bovenzijde van de neussectie om de schittering (anti-glare) van het aluminium tegen te houden die de piloten kon verblinden. Voordeel van deze gewichtbesparende actie was de winst in snelheid en minder brandstofverbruik.

Op de voorgrond: B17G, 43-37675 'Patches', (VE-N) van 532nd BS, 381st BG

Ondanks de verbeterde jager escorte vanaf 1944, bleef het Vliegende Fort een hele grote prooi voor de Duitse verdediging. Het verbeterde 'Cheyenne' staartgeschut en de kinbewapening waren een welkome aanvulling. Toch bleef het een hectische gebeurtenis als er Duitse jagers op de B-17 aanvlogen. De B-17G had 13 machinegeweren van het kaliber .50, later werden dit er 12 toen de .50 uit de radioruimte (halverwege boven op de romp) werd verwijderd. Het was hiermee de beste zelfverdedigende bommenwerper van de hele oorlog. Ondanks al deze machinegeweren was het moeilijk iets te raken, het doel stond niet stil en zelf zat de schutter in een bonkende bommenwerper, toch werd menig Duits vliegtuig neergeschoten.

Dik ingepakt worden Duitse jagende jagers verjaagd

De meest eenzame plek moet toch wel de bal-koepel onder de romp zijn geweest. Dit was de ruimte voor de kleinste van de bemanning, Opgerold draaide deze zijn kleine cabine met twee .50 machinegeweren rond op zoek naar vijandelijke toestellen. Tijdens de start van de B-17 zat hij nog niet in de koepel, maar na de start draaide de koepel de machinegeweren naar beneden waardoor een klein deurtje in de cabine opengemaakt kon worden. De schutter liet zich erin zakken, deurtje dicht en de koepel werd horizontaal gedraaid.

De 'Ball-turret' schutter van deze B-17G ziet de bommen vallen

Tijdens de 'bomb-run' draaide de bal-schutter vaak zijn koepel naar de geopende bomluiken en keek of de 'stick' bommen allemaal het toestel verlieten. Grootste angst voor deze schutter was als de koepel beschadigd zou raken en hij opgesloten zou raken. Als de B-17 door zijn gestel zou zakken tijdens de landing was hij ten dode opgeschreven. Kon de schutter uit zijn beschadigde koepel komen dan was er de mogelijkheid om de gehele koepel daarna los te koppelen en te dumpen.

Links: Alan Eugene Magee

Ondanks de meeste benarde positie in de B-17, de bal-koepel, zijn er wonderbaarlijke ontsnappingen bekend. Eén van deze ontsnappingen werd uitgevoerd door Alan Eugene Magee. Op 13 januari 1943 vloog Magee zijn zevende missie, een daglicht missie naar Saint-Nazaire, in Frankrijk. Tijdens de ‘bombing run’ werd de B-17 ‘Snap, Crackle and Pop’ aangevallen door Duitse jagers. De stuurboordvleugel werd zwaar getroffen, en een compleet deel werd er afgeschoten. Hierop raakte de B-17 in een neerwaartse spin. Magee raakte gewond, maar wist uit de bal-koepel te ontsnappen. Door de aanval was zijn parachute beschadigd en onbruikbaar, en Magee stortte hulpeloos vanaf een hoogte van meer dan 6 kilometer hoogte richting aarde. Vanwege de hoogte verloor Magee al snel zijn bewustzijn. Als door een wonder smakte Magee op het glazen dak van het treinstation van St. Nazaire welke zijn val opving en afremde. Korte tijd later werd Magee op het platform gevonden, nog steeds in leven. Hij werd verzorgd aan 28 wonden opgelopen door stukken rondvliegend metaal, verscheidene gebroken botten, wonden aan zijn neus en een oog, hij had long en nier beschadigingen en zijn rechterarm was bijna van zijn lichaam gerukt. In 1945 werd Magee bevrijd uit zijn krijgsgevangenschap en keerde terug naar de Verenigde Staten. Na de oorlog haalde hij zijn vliegbrevet, waarna hij ging werken in de luchtvaart industrie. Op 20 december 2003 is Magee overleden op 84 jarige leeftijd in San Angelo, Texas.


Klik voor 'copyright-disclaimer'

Onderstaande gegevens betreffen de B-17G

Fabrikant Boeing, Lockheed Vega en Douglas
Ontwerper Boeing
Gebruik bommenwerper
Motoren 4 x Wright R-1820-97 Cyclone
Vermogen 895 kW, 1200 pk per motor
Spanwijdte 31,62 m
Lengte 22,66 m
Hoogte 5,82 m
Vleugeloppervlakte 131,9 m²
Gewicht Leeg 16,390 kg Geladen 29,710 kg
Snelheid Max. 463 km/u (op 7,600 meter), Kruissnelheid 241 km/u (1,524 m)
Plafond 10,851 m
Bereik 3,220 km
Bewapening 13 stuks .50 (12.7mm) M2 Browning machinegeweren
Bommenlast Korte missie (650 km): 3,600 kg, lange missie (3,200 km): 2,720 kg
Bemanning 10
Eerste vlucht 28 juli 1935 (B-17G 16 Augustus 1943)
Aantal gebouwd 12,731 (B-17G 8,680)


B-17G, 42-31435 'West End' met zes machinegeweren in de kinkoepel

Duitse jagers vielen de bommenwerpers het liefst van voren aan, vanwege dat dat de zwakste verdediging zou zijn van de B-17, ondanks de Bendix kinkoepel. Om nog meer vuur te kunnen uitbrengen op Duitse jachtvliegtuigen, besloot Armaments Officer Mike Mazer in de B-17G, 42-31435 'West End' de twee .50 machinegeweren in de kinkoepel te vervangen voor maar liefst zes stuks!

Nog een foto van 'West End' met zes machinegeweren in de kinkoepel

Vanwege de aanvoer van de munitie via de banden, kon de kinkoepel niet meer draaien, maar het effect van vuren naar voren, bediend door de piloot, was formidabel. Vanwege dat de Duitse dreiging van jagers die frontaal aanvielen, in deze periode juist was afgenomen, was het testen van de zes machinegeweren helaas weinig mogelijk. Na verschillende succesvolle bombardementsmissies, raakte 'West End' door luchtafweergeschut beschadigd en maakte een buiklanding in Engeland, waardoor het kingeschut werd vernield.

B-17E, 41-9112 'The Dreamboat' met de Consolidated koepels in de staart en neus

En zo waren er meer experimenten om de bewapening van de B-17 te verbeteren. Een potentieel goed idee was de B-17 uit te rusten met geschutskoepels zoals die in de B-24 Liberator werden gebruikt. B-17E, 41-9112 'The Dreamboat', van 419 Bomber Squadron, 301 Bomb Group, werd op RAF Bovington uitgerust met in de neus en in de staart geschutskoepels van Consolidated. Halverwege op de rug werd een extra .50 machinegeweer geplaatst. Het toestel werd nooit ingezet met deze bewapening en keerde in februari 1943 terug naar de Verenigde Staten.

Een Consolidated geschutskoepel in de neus van 'The Dreamboat'

Op de volgende pagina aandacht voor de eerste inzet boven bezet Europa. Op 17 augustus 1942 werd de eerste missie gevlogen door de 8th Air Force, met 12 B-17E's van de 97th Bombardment Group vanuit Engeland naar een rangeergebied bij Rouen, Frankrijk.

Voor het vervolg over de de B-17 Flying Fortress,
Klik hieronder