île de Ré
(Google Earth)
île de Ré is bereikbaar via een drie kilometer lange
tolbrug. Let op,… de tol is prijzig. Tot half juni liggen de
kosten voor een oversteek op 8 euro en in het
hoogseizoen op 16 euro (2024). Tevens zijn er abonnementen voor meerdere oversteken, lopende vanaf 50 euro tot 350 euro, of een jaar abonnement van 400 euro. Toch is een oversteek meer dan
de moeite waard, en niet alleen voor de kazematten en
dergelijke, het is gewoon een mooi eiland om op te vertoeven
(zeker als je van fietsen houdt). Een aanrader is de wegenkaart
van IGN, 1329 OT. Hierop staan alle bunkers keurig op
ingetekend als sterretjes.
De buitenpier waar ooit de
Scharnhorst gebombardeerd werd (uit de rijdende auto gefotografeerd vanaf
de tolbrug)
Hieronder volgen enkele objecten die men kan bezoeken.
Hierop is één uitzondering, maar daarover meer verderop. Ik
maak geen melding van alle bunkers, maar alleen die ik
persoonlijk zeer de moeite waard vond. De eerste waar men een
stop kan maken is te vinden in Ste-Marie-de-Ré. Volg de D 201
(vanaf de tolbrug richting Ste-Marie-de-Ré, derde afslag
eerste rotonde). De bewuste kazemat waar ik u op wil wijzen
ligt in de uiterste westelijke wijk Les Grenettes. Na de
eerste rotonde kort na de tolbrug, volgen nog twee rotondes
(rechtdoor). Twee kilometer na de laatste rotonde, een paar
honderd meter na een modewinkeltje aan de linkerkant, direct
in de flauwe bocht, linksaf. Volg het verharde maar smalle
slingerpad tot de T-splitsing, ga rechtsaf tot u op het einde
op een parkeerplaats komt. Ga te voet naar het strand. Rechts
ziet u dan een opvallende kazemat (nummer 1. op de kaart).
Deze kazemat zal ooit uit het duin
spoelen
Deze kazemat was voor een 5cm KwK. Deze zogenaamde Doppelschartenstand heeft niet alleen
aan de zeezijde beschermende zijberen, maar ook aan de achterkant, aan de duinzijde. Er is een sneu hekje omheen geplaatst
om het publiek op afstand te houden. Door de erosie staat
deze vervaarlijk te balanceren en gevreesd mag worden dat deze kazemat ooit uit de duinen zal zakken.
Keer terug naar de D 201 en ga linksaf, naar Le
Bois-Plage-en-Ré. Zo’n 750 meter na de camping Les Pins,
linksaf naar de parkeerplaats aan het strand (Plage du Petit
Sergeant) in het gebied dat bekend staat als Le Polygone. Hier
ligt naar het westen toe een serieuze batterij met enkele zeer
interessante zaken (nummer 2. op de kaart).
Een observatiebunker met een
ruimte voor de optische afstandmeter,... of voor een een
tankkoepel?
Vanaf het strand ziet men al snel de kazematten op de klif
liggen. Maar ook de door de erosie verschoven kleinere
onderdelen van deze batterij. 'Strijdbewijs' volger,
Theo Vervloet, wist enkele vragen te beantwoorden waar ik naar zocht:
Dit blijkt deels een oude vooroorlgse Franse batterij, La Couarde.
Een zeer opvallende kleine
bunker is een weggezakte observatiepost (zie foto hierboven). Deze heeft aan zijn
linkerkant een uitbouw met daarin een grote ronde ruimte.
De open ruimte herbergde de telemetrie om het geschut te leiden.
De Duitsers hebben dit deel van de stelling opgenomen in hun bijdrage van
nieuwe betonnen onderkomens,...
De vuurgeleidingsbunker met de
kwartslag gedraaide bovenzijde
Het volgende grote object is de vuurgeleidingsbunker.
Opvallend aan deze kazemat is het gedeelte waar de
observatieruimte met de telemetrie is ondergebracht. Deze
constructie bovenop de kazemat is een kwartslag gedraaid.
Een kazemat R 671 voor 15cm
geschut TOEN en NU
Nu wordt het even uitkijken, want U kunt nu een enigszins
een illegale actie ondernemen. Op de klif in de duinen liggen
twee R 671 kazematten die een bezoek waard zijn. Neem hiervoor
het pad dat bij de meest westelijke ligt. Hier kan men
gemakkelijk over het hekje stappen. Hiervandaan kunt u beide
kazematten eenvoudig van dichtbij bekijken. Tussen deze twee
kazematten staat een kleine observatiebunker. Aan de
achterzijde van de grote kazematten zijn sporen te zien van
meer beton, dit zijn de manschapbunkers.
Een kleine
observatiebunker
De belangrijkste batterij op île de Ré, was Batterie
Kora-Karola (nummer 3. op de kaart). Hier stonden
scheepskanonnen die aangestuurd werden door een unieke
vuurgeleidingsbunker die tijdens een bezoek aan dit eiland
eigenlijk verplichte kost is voor de bunkerbezoeker.
Batterie Kora-Karola
Batterie Kora-Karola ligt enkele kilometers na Ars-en-Ré
aan de linkerzijde in een bosperceel. Direct na de camping Les
Dunes komt een afslag naar de ‘décheterie’ (de lokale grof
huisvuil verzamelplaats), ga hierin. Hier ziet men een
slagboom met de waarschuwing dat het 'NIET IS TOEGESTAAN OM
DIT GEBIED TE BETREDEN', het is van de Franse defensie, en
wordt nog steeds, af en toe, als oefenterrein gebruikt.
De observatie &
vuurgeleidingstoren (Toen en Nu)
Wij gingen kijken na zes uur, toen juist de medewerkers van
de ‘décheterie’ vertrokken. Ik ben even stiekem onder de
slagboom doorgelopen en het pad gevolgd. Na enkele honderden
meters ziet men dan de observatietoren/vuurgeleidingsbunker.
Deze toren is uniek omdat deze door de Duitse Kriegsmarine en
de Wehrmacht werd gebruikt. Tijd ontbrak mij om een grote
verkenning uit te voeren. Maar ik kan het een ieder aanraden.
Onder de toren ligt een enorme grote bunker waarin nog zeer
veel originele armaturen aanwezig zijn met Duitse slogans en
kreten boven deuren en op de muren.
De S 497 observatie &
vuurgeleidingstoren
De opvallende vuurgeleidingsbunker van Kora-Karola is uniek in zijn soort. Deze S 497 was
een Hochleitstand en had een totale hoogte van ongeveer 25 meter boven het maaiveld, (inclusief
de optische afstandmeter in de conische koepel boven op de toren), Om deze toren te bouwen was ongeveer 5400 m³
beton nodig.
Dit type optische afstandmeter voor de
vuurgeleiding stond op de toren
Er liggen in het gebied grote betonnen open emplacementen
waarop het geschut ooit stond, maar dat is na de oorlog
afgevoerd en verschroot. De meest indrukwekkende waren de
twee, op driehonderd meter zuidelijk van de
vuurgeleidingsbunker geplaatste, 203mm C34 kanonnen in
scheepsgeschutskoepels.
Eén van de twee 203mm C34
geschutskoepels van Batterie Kora-Karola
Naast deze scheepskanonnen, waren er in open emplacementen
in een ring rond de vuurgeleidingtoren, vier 220mm kanonnen
geplaatst. De batterij was zo belangrijk, dat het wemelde van
de luchtafweerkanonnen. Rond de toren stonden vijf 20mm Flak
kanonnen, waaronder 1 x vierling 20mm. Verder rond de toren
waren twee 50mm KwK te vinden en in de westhoek zes x 75mm
Flak kanonnen.
Een 20mm Flak vierling zoals veel
werd gebruikt door de Duitsers
Ook in deze batterij waren twee radarantennes in de
zuidoosthoek ondergebracht, een Anton 39T en een
Wurtzburg Riese FuMo 214. Deze werden apart beschermd door 2 x
20mm Flak kanonnen, 4 x 75mm Flak kanonnen, 2 x 50mm KwK en
een PaK 47mm. In de zuidwesthoek waren 4 x 40 Flak 28 (naast
een 60 cm zoeklicht) en 2 x 20 Flak 38 geplaatst, waarbij de
laatste het dichtst bij een 150mm C36 kanon stond. Er waren
zeker 10 grotere manschapsbunkers (6 x R 501 en 4 x R 502), en
verschillende kleinere betonnen onderkomens, zoals tientallen
Tobruks voor mortieren (3 x) en machinegeweren. Het gebied
werd zo belangrijk geacht dat het een eigen Gestapo onderkomen
had op het terrein.
Let op, de onderstaande situatie is drastisch veranderd in 2016,
4 (hieronder afgebeelde) kazematten zijn
op last van de Franse overheid gesloopt.
De kazematten van La Solitude
op het strand van Conche des Baleines
Het laatste object dat ik aanraad te bezoeken zijn de kazematten van Conche des Baleines
(nummer 4 op de kaart).
Vanaf de Batterie Kora-Karola, volg de D 735 naar het noordwesten. Rij de afslag naar ‘Phares des Baleines’
voorbij (al is het best de moeite waard om daar een bezoek te brengen). Na vijfhonderd meter een bocht naar rechts.
Parkeer de auto enkele honderden meters verder waar een strandopgang zichtbaar is. Dit gebied staat bekend als
La Solitude. Ga de strandopgang in en kijk links!
Halverwege Conche des Baleines liggen nog
enkele grote kazematten.
(Deze zijn later gebruikt als decor en te zien in de film 'The Longest Day')
Op dit stranddeel van Conches des Baleines liggen vijf grote kazematten in verschillende fasen
van uit de duinen geschoven het strand op. Staande bij de strandopgang van La Solitude kunt u op
een kleine kilometer oostwaarts nog twee grote kazematten zien liggen. Deze kunnen zelfs een beetje
bekend voorkomen bij een ieder die de film ‘The Longest Day’ (De Langste Dag) heeft
gezien. Op dit deel van het strand werden ooit scènes geschoten dat Omaha Beach moest verbeelden.
Dit is het punt waar onder andere de uitbraak vanaf het strand werd vastgelegd en
Robert Mitchum (als General Cota) aan het einde van de film in de
Jeep stapt. Even zijn dan deze kazematten duidelijk in beeld.
De eerste kazemat bij La Solitude
Toch laten wij vooralsnog de kazematten van ‘The Longest Day’, rechts liggen (mede
vanwege dat het dezelfde types zijn die aan de westkant liggen, daar waar U nu bent) en
gaan links het strand op. Wat direct opvalt is dat de kazematten heel erg dicht bij elkaar liggen.
De eerste kazemat, een variatie op de R 611 - R 612?, is een grote jongen
dat inwendig geschut aan beide kanten had. Hierdoor konden beide kanten van het strand bestreken worden.
De R 669 kazemat
De tweede kazemat heeft een geschutsopening die naar zee wijst. Normaal zou dit type meer in het
achterveld staan, maar vanwege de moerasachtige ondergrond in dat gebied, zal deze optie over zijn gebleven.
Deze kazemat, een R 669 was gericht op naderende schepen op de kust. In dit type werd veldgeschut geplaatst
met een kaliber variërend van 7,5cm tot 15,5cm.
De R 669 kazemat aan de binnenzijde
(Verassend goed bewaard ondanks de dagelijkse stortvloed aan zeewater)
We vervolgen onze tocht naar de volgende kazemat. Deze derde is een R 667 waarin een 7,5cm kanon
werd geplaatst. Aan de zijbescherming is te zien dat deze het strand bestreek. Door de erosie is deze kazemat ook
uit de duinen naar zee geschoven en iets
gedraaid waardoor de geschutsopening nu ook deels richting de zee wijst.
De R 667 kazemat voor een 5cm KwK
Bij hoog water is men gedwongen aan de achterzijde van de R 667 naar de volgende kazemat te gaan.
Hier ziet men aan de bovenzijde van het duin de restanten van twee uit elkaar gevallen, door de erosie
van de duinen, open emplacementen voor onder andere een 5cm KwK kanon.
Eén van de uiteen gevallen open emplacementen
De volgende kazemat is een vrij veel voorkomende R 612. Hiervan werden 649 gebouwd in de Atlantic Wall.
Er kon een verscheidenheid aan kanonnen in, zoals het 7,5cm kanon of het 10,5cm K 133 (f). Tevens kon er
het 8cm FK 30 (r) of een 10,5cm houwitsers in geplaatst worden. Er was ruimte voor 500 opgeslagen 7,5cm
FK 18 granaten of 350 granaten voor het 10,5cm kanon.
Een goed bewaard gebleven R 612 kazemat
In september 2016 werd begonnen met de sloop van
vier grote kazematten van La Solitude. Dit zijn juist de vier die hierboven
onze extra aandacht kregen. Helaas vond de overheid dat ze weg moesten.
Het waarom is nogal vaag, maar men kan er nog wel eens spijt van krijgen.
De stromingen werden door de kazematten geremd, maar nu krijgen de
golven vrij spel, wat ten koste kan gaan van het fraaie strand wat er achter ligt.
September 2016, vier kazematten van La Solitude worden gesloopt
(Foto: Pascal Couillaud)
Er liggen meer kazematten in dit gebied, maar ik wilde het hier bij laten. Opvallend in dit gebied is
de grote verscheidenheid aan vormen en vooral dat ze zo dicht opeen liggen. Verder kun je de vraag stellen,
waarom lagen er zulke zware batterij groepen op dit eiland. Geschutsbatterijen zoals Batterie Kora-Karola
is duidelijk opgesteld om de haven La Pallice bij La Rochelle te beschermen, maar andere complexen zijn duidelijk
ingericht om een invasie via het strand tegen te houden. En dat lijkt mij ietwat overdreven, want het eiland île
de Ré heeft verder geen strategische waarde, want het is een doodlopende weg. En toch zal er iemand geweest zijn
die vreesde dat het eiland wellicht aangevallen zou kunnen worden om bijvoorbeeld Kora-Karola uit te schakelen.
Tot zover de pagina’s over de U-Boot bunkers van Frankrijk en de omliggende
complexen die voor de bescherming daarvan moesten zorgen.
Zoals al eerder aangegeven ontbreekt nog de U-Boot basis van Bordeaux, maar dat wordt
later toegevoegd,... (misschien).
U kunt nu terug keren naar de index pagina
KLIK HIERONDER
|