M4A3, Sherman IV

In januari 1942 gaf de Ordnance Committee toestemming om de 8 cilinder V-Ford GAA motor die 500 pk produceerde te gebruiken in de Sherman tank. Hiermee was de M4A3 geboren. De eerste prototypen werden gebouwd door de Ford Motor Company in mei 1942. Getest op de General Motors Proving Grounds en met enkele aanpassingen werd de M4A3 aanbevolen voor productie.

De eerste productie modellen, gebouwd door Ford, leken aan de buitenkant op de gelaste rompen van de M4 en de M4A2. Om het verschil te vinden tussen de M4A2 en de vroege modellen van M4A3 moet men op het achterdek zijn. Bij de M4A3 liep het motorrooster over de gehele breedte van de tank, die bij de M4A2 was kleiner. Bij Ford werd de productie gestaakt in september 1943 na 1690 geproduceerde M4A3’s. Andere fabrieken namen de productie over.

Begin 1944 werden zoveel nieuwe aanpassingen aangebracht bij de M4A3 dat er bijna een nieuwe tank ontstond. In de koepel kwam, na klachten uit het veld een extra ovalen luik voor de lader. Maar vooral het aanbrengen van de 47 graden frontplaat en de ‘Wet Stowage’ van de munitie bracht de ultieme M4A3 voort.

De M4A3 werd een veel gebruikt model voor het 76mm kanon. Er werden maar liefst 4542 stuks gebouwd met het 76mm kanon. Opvallend detail aan de nieuwe koepel voor het 76mm kanon was de opslag van de granaten. Waren bij de vorige modellen de granaten 'droog' opgeslagen in de koepel en de romp, in de M4A3(76)W met het 76mm kanon werd het zogenaamde 'Wet Stowage' gebruikt. De granaten in de koepel verdwenen onder de koepel. Vanwege het grote explosiegevaar dat iedere keer plaatsvond bij een treffer, werden de granaten bij dit type opgeslagen in buizen gevuld met een mengsel van glycerine en water om het gevaar van ontploffing terug te brengen.

Met het aanmaken van de nieuwe koepel en de romp met het 'Wet Stowage' systeem voor het 76mm kanon, werd ook de M4A3 aangepast met het 75mm kanon. Na de productie voor de M4A3 bleef de koepel in productie voor de voorgaande productie modellen van de M4. Vanwege het 'Wet Stowage' verviel de extra bepantsering aan de zijkant van de M4A3.

De pantserplaat aan de voorzijde werd onder een steilere hoek geplaatst van 47 graden. De productie werd hierdoor een stuk eenvoudiger. Voordeel was tevens dat de toegangsluiken voor de chauffeur en bijrijder groter werden. Aan de voorzijde werd een vervoersbeugel aangebracht voor het kanon. Samen met de M4 en de M4A1, werd de M4A3 de meest gebruikte tank in het Amerikaanse arsenaal.

Er werden maar weinig M4A3's aan andere landen geleverd. De Britten gaven de M4A3 de naam Sherman IV. Met het 76mm kanon werd er een 'A' aan toegevoegd (Sherman IVA). De Britten ontvingen ook enkele met het 105mm geschut, die de benaming Sherman IVB kreeg.

Totaal aantal gebouwde M4A3 medium tanks: 12.596
1690 met 75mm (Sherman IV), gebouwd van juni 1942 - september 1943
3071 met 75mm(W) (Sherman IV), gebouwd van januari 1944 - maart 1945
4542 met 76mm(W) (Sherman IVA), gebouwd van maart 1944 - april 1945
3039 met 105mm (Sherman IVB), gebouwd van mei 1944 - juni 1945
254 M4A3E2 (Jumbo), gebouwd van juni 1944 - juli 1944

M4A3E2 'JUMBO'

Van de 5015 M4A3's (met 75mm kanon) waren er 254 stuks bekend als de M4A3E2. Deze aanvalstank werd speciaal ontwikkeld om de infanterie te ondersteunen in Normandië. Er werd extra bepantsering aangebracht aan de voorzijde waardoor de dikte 10 cm werd (4 inches).

Tevens werd er een nieuwe koepel geïnstalleerd die aan de voorzijde 15 cm dik was (6 inches). Met extra pantser op andere plaatsen liep het gewicht op van ± 33 ton tot ± 42 ton. Enkele van de M4A3E2's kregen in het veld het betere 76mm kanon geplaatst.

Waarschijnlijk de beroemdste 'JUMBO' is de 'Cobra King', die onder commando van Lt. Charles Boggess op dinsdag 26 december 1943 als eerst tank het belegerde Bastogne bereikte. 'Cobra King' werd later ook nog ingezet tijdens de Hammelburg Raid, waar het in Duitse handen viel. Maar 'Cobra King' kwam weer in Amerikaanse handen en kreeg aan het einde van de oorlog nog het 76mm kanon. De tank was tot 2009 te vinden in Vilseck, in Beieren. De tank is in de zomer van 2009 overgebracht naar het Patton Museum in de VS.

M4A4, Sherman V

Deze M4 versie was uitgerust met een Chrysler A57 multibank 30-cylinder benzinemotor. Deze motor bestond uit vijf ‘flathead’ blokken met 6 cilinders elk die in een soort van pentagram aan elkaar gekoppeld waren. Deze knapen draaiden met 2850 omwentelingen per minuut en brachten ongeveer 425pk voort.

Vanwege de grote van deze motor moest het achtergedeelte van de M4 verlengd worden. Op het eerste gezicht lijkt de M4A4 op de M4, maar het motorrooster op het achterdek, en de grote pantserplaat aan de achterzijde bij de M4A4 verraad de ware identiteit. Omdat de romp verlengd werd, werden ook de bogies (de wielblokken) verder uiteen geplaatst, een ander duidelijk punt van herkenning.

Door het gecompliceerde onderhoud van de motor werd deze versie als eerste uitgefaseerd van de produktie (september 1943). Totaal aan gebouwde M4A4's; 7499 stuks, allen met het 75mm kanon. 7.167 M4A4's vonden hun weg naar het Britse leger waar het bekend stond als de Sherman V. Twee werden verscheept naar de Soviet-Unie en 274 voor andere gebruikers. Na de oorlog werden in Frankrijk zeer veel M4A4's omgebouwd voor de Continental radiaal motor, waarmee de M4A4(T) onstond. Met het achterdek van de M4A1 is dan een vergissing in herkenning snel gemaakt.

Totaal aantal gebouwde M4A4 medium tanks:
7499, allen met 75mm (Sherman V) gebouwd door Crysler van juli 1942 - september 1943

Hieronder is een fascinerende foto te zien met een M4A4 die uitgeschakeld is in de straten van Villers-Bocage in Normandië. De tank behoort toe aan de 5th Royal Horse Artillery van de 7th Armoured Division en kwam aan land met de Landing Craft Tank LCT 3517. Verder valt het nummer '33' op, wat het gewicht aangeeft van de tank als het bruggen over gaat die sterk genoeg moeten zijn om dit gewicht te kunnen dragen. In wit is met de hand aangebracht het nummer '16030', dit is het mobilisatienummer van de tank.

Dit zijn de opvallende kenmerken op het eerste gezicht. Kijken we langer naar bovenstaande foto, dan blijkt het kanon dat uit de tank is geschoten van hout is! Het ligt versplinterd vóór de tank samen met het masker. Om meer ruimte in de koepel te hebben werd het echte kanon verwijderd. Het betreft hier de Observation Post (OP) van K Battery van majoor Dennis Wells. De tank werd op 13 juni 1944 door de Tiger van de beroemde Duitse aas SS-Obersturmbahnführer Michael Wittmann uitgeschakeld. De eerste pantserdoorborende granaat sloeg vlak voor de Sherman in de grond, de volgende drong aan de linkerzijde de koepel binnen (op de foto duidelijk te zien). De enige die aan boord was van deze onfortuinlijke Sherman, was de bestuurder, Charles 'Jock' Rae. Hij wist via het luik in de vloer van de Sherman te ontsnappen, maar werd door rondvliegende scherven onder de knie getroffen. Ondanks zijn verwondingen wist Rae zijn eigen troepen te bereiken waar hij vervolgens werd behandeld aan zijn verwondingen.

Een goed bewaard exemplaar van een M4A4 is te vinden bij het Airborne Museum in Oosterbeek (bij Arnhem). Deze is geplaatst als herinnering aan de operatie Market-Garden. In september 1944 zaten op deze plek de para's van de 1st British Airborne Division te wachten op de tanks van het XXX Corps die niet op kwamen dagen. Voor het hele verhaal, zie: Operation Market-Garden.

Meer dan 2000 Shermans werden door de Britten aangepast om het krachtige 17 Pounder kanon te huisvesten in de koepel. Zeer veel M4A4 Sherman V, werden hiervoor gebruikt (waarmee het een 'c' achter de 'V' kreeg, de 'Vc'). Op de volgende pagina iets meer over deze veresie.