TORA! TORA! TORA!
De enige echte speelfilm over
PEARL HARBOR, 7 DECEMBER 1941

Voor dit artikel is gebruik gemaakt van een groot aantal bronnen. Tijdens naspeuringen, kwamen veel zaken naar voren die niet geschikt waren of afbreuk deden aan de lay-out van het artikel. Voor de speelfilm 'Tora! Tora! Tora!' liet 20th Century-Fox prachtige illustraties maken door Robert McCall. Het zou de basis vormen voor eventuele posters, om de film aan te kondigen, en voor lobbycards (vitrine prenten). Hieronder zijn drie voorbeelden afgebeeld die vergroot weergegeven worden als men er op klikt.

(klik op een onderstaande pagina voor een vergroting
en klik op de 'vorige' of de 'back' pijl om terug te keren)

Een fraaie 20th Century-Fox illustratie, door Robert McCall, als lobbycard

Een pracht van een illustratie gebruikt voor een affiche

De aanval op Pearl Harbor zorgde voor veel inspiratie voor kunstenaars. Op verschillende doeken is de onverhoeds aanval vastgelegd. Soms zijn het wonderschone doeken die de rauwe werkelijkheid goed weergeven van 7 december 1941, soms zijn het meer strakke werken die als boekillustraties dienst zouden kunnen doen.

Misschien wel het meest bekende schilderij over de aanval; door Robert Taylor

De aanval op de USS Nevada,... links de USS California (R.G. Smith)

De ontploffing op de USS Arizona door Richard Baldwin
(Geïnspireerd door de foto van de USS California? Zie hieronder)

Een Zero jaagt langs de USS Arizona; 'Ground Zero', door Don Kloetzke

De USS Arizona is vaker een bron voor artiesten, zoals Frank Och

Niet alleen Westerse kunstenaars wierpen zich op Pearl Harbor.
Bovenstaande ansichtkaart is door de Japanse schilder Matsuzoe Ken
gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog,...
(Opvallend is de periscoop rechtsonder van een dwergonderzeeër)

De aanval op de vliegbasis Wheeler door Robert McCall

Dit schilderij van Wesley Lowe is mooi, maar de
(onbekende) slagschepen zijn niet goed geplaatst,...

Naast de fraaie schilderijen, die tot in de puntjes verzorgd zijn en historisch zo accuraat mogelijk zijn weergegeven, zijn er ook artiesten die (waarschijnlijk) uit het hoofd slagschepen schilderen en er maar een slag naar slaan wat de positie was van deze schepen ten tijde van de aanval. Een voorbeeld van zo'n doek is hierboven afgebeeld, een doek van Wesely Lowe.

Ongelooflijk dynamisch, maar of het allemaal klopt? Neen,...
de Kates vliegen evenwijdig aan de schepen, inplaats van dat
de torpedo's (met verkeerde vinnen) richting de schepen gaan,...
(Illustratie: warthunder.com)

Naast de vrije hand van werken, zijn er ook de vele zijaanzichten van de vliegtuigen die technisch heel gaaf vervaardigd zijn, zoals hieronder afgebeeld. De torpedovin bij de Kate is hier correct afgebeeld, de extra houten aanpassing om de torpedo niet te diep laten duiken (iets wat vaak anders is).

Fraai profiel van de drie types welke actief waren over Oahu
(deze zijn afkomstig van het Japanse vliegdekschip Soryu)
(Onbekende illustrator)

- BRONNEN -

Hieronder nog een drietal schaderapporten:

Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van het gedrukte woord, de boeken en tijdschriften. Eén van de eerste 'boeken' die ik aanschafte over Pearl Harbor, was een stripverhaal welke in 1961 was verschenen bij Dell Publishing Co., Inc. New York en in vertaling bij CLASSIC NEDERLAND n.v. (1968?). Deze 'comic' was totaal onbruikbaar voor dit artikel, maar het zette mij wel aan dat het mij bleef facineren hoe de aanval (en de verfilming) uitgevoerd werd.

Eén van mijn eerste 'naslagwerken' over Pearl Harbor
(maar geheel ongeschikt voor dit artikel)

Vier naslagwerken waren onontbeerlijk om de afgelopen pagina's te vullen. Het boek 'Pearl Harbor', van A.J. Barker, welke verscheen in 1969, en in een Nederlandse vertaling in 1972 bij de Standaard-Uitgeverij, Antwerpen (ISBN 90 02 12121). Ook twee nummers van het geweldige magazine 'After the Battle'(40~45 Toen en Nu), en dan met name nummer #38 ('Pearl Harbor'), en nummer #58 waarin opgenomen de 'making of 'Tora! Tora! Tora!'. Ook een geweldig naslagwerk bleek het Franse magazine 'Navires & Histoire' (Nr.60). Ook het internet was een grote raadgever, maar met enige voorzichtigheid, en meerdere malen checken, want veel sites 'doen maar wat'. Een goede site met veel achtergrond informatie', over het maken van de film 'Tora! Tora! Tora!, is http://www.daveswarbirds.com/tora/frame.htm . Tevens is dank verschuldigd aan de 'U.S. Navy, Office of Public Relations' voor het gebruik van de vele foto's. Ook dank aan 20th Century Fox voor de productie van 'Tora! Tora! Tora!', voor het maken van een eerlijk portret van de gebeurtenissen die zouden leiden dat Amerika geheel betrokken raakte bij de Tweede Wereldoorlog, en dat daardoor de wereld sneller werd verlost van complete onderdrukking,...