- DE USS ARIZONA (BB-39) -
In boeken en de film 'Tora! Tora! Tora! wordt gesuggereerd dat de USS Arizona (BB-39)
een zeer belangrijk doelwit was. Tweemaal wordt in de speelfilm hieraan gerefereerd, eenmaal
tijdens een oefening voor Japanse piloten aan boord van een vliegdekschip onderweg naar Pearl Harbor,
en eenmaal aan boord van een Kate bommenwerper in de vorm van een herkenningskaartje dat
in de cockpit is geplakt. Maar de USS Arizona, afgemeerd aan F-7, was één van de zeven slagschepen die op 7
december 1941 aan de ‘Battleship Row’ lagen. Misschien was de USS California wel een
belangrijker doelwit vanwege dat het een vlaggenschip betrof. De allerbelangrijkste doelen
lagen niet in Pearl Harbor ten tijde van de aanval, de Amerikaanse vliegdekschepen.
Maar vanwege het dramatische einde en de 1177 doden aan boord van de USS Arizona,
spreekt dit slagschip waarschijnlijk daardoor meer tot de verbeelding.
Amerikaanse slagschepen waren enorm, hier de USS Arizona in betere tijden,...
Was voor 08.00 uur al getracht een torpedo in de USS Arizona te schieten (maar miste),
een tweede torpedo liep om 08.06 uur tussen de USS Nevada en de USS Arizona door
en sloeg stuk op de kade van Ford Island. Op hetzelfde moment sloegen naast het onderhoudschip
de USS Vestal, welke naast de USS Arizona lag afgemeerd, twee bommen van 250 kg in
het havenwater van Pearl Harbor. Vanwege dat de USS Vestal als een buffer voor de USS Arizona
lag, was het niet gemakkelijk een torpedo in haar romp te schieten.
'Battleship Row' rond 08.00 uur, de eerste torpedo's
zijn ingeslagen (de USS Arizona is nog onbeschadigd,... nog wel,...)
(KLIK op de foto voor een vergroting)
Om 08.11 uur vielen op en rond de USS
Arizona, de USS Nevada, en de USS Vestal verschillende bommen van 250-en 800 kg. Volgens
sommige bronnen knalde één bom op de voorzijde van de geschutstoren #4,
op de achterzijde van de USS Arizona. De bom sloeg door drie dekken heen en er ontstond een brand.
Maar fotobewijs laat zien dat dat dit gebeurd kan zijn. Over het achterdek was een doek gespannen
waaronder de zondagochtenddienst gehouden zou worden. Dit doek is geheel intact gebleven, zelfs na de
enorme zware explosie op het voordek.
Wel zouden twee bommen lichte schade hebben aangericht aan bakboordzijde, halverwege het slagschip. Minstens
drie bommen misten het slagschip, en vielen in het water, welke fonteinen veroorzaakte, waardoor
de suggestie werd gewekt dat de USS Arizona getroffen was door een torpedo.
De USS Arizona is gezonken en rust op de bodem.
Duidelijk is het zonnescherm over het achterdek te zien.
Zou hier een treffer zijn geweest, dan was dit dundoek finaal weggeblazen.
Verder valt op dat het zware torengeschut in 'ruststand' staat (zie hieronder).
Een reconstructie hoe de schepen getroffen werden, en vooral hoe laat precies zich alles afspeelde,
blijkt nagenoeg ondoenlijk. Geen enkele bron heeft de absolute zekerheid in pacht. Bij vergelijking
van verschillende bronnen, zitten er van enkele minuten tot tien minuten verschil in de tijden
hoe de bommen insloegen, zoals bijvoorbeeld bij de USS Arizona. In deze 'reconstructie'
maak ik gebruik van ooggetuigen en de laatste studies die verschenen in het magazine 'Navires & Histoire
No.60' uit 2010. Oudere bronnen spreken over 08.06 uur als het tijdstip dat de USS Arizona
explodeerde. Getuige aan boord,
Lonnie Cook, herinnerde dat hij rond 08.10 uur
een bom hoorde inslaan.
Maar of dit betrouwbaar is, is de vraag, want Cook beweerde ook dat hij in geschutstoren #3 deze
met 17 andere mannen bediende. Dit 14 inch geschut zou op de Japanse vliegtuigen hebben geschoten?
Ik zet daar mijn vraagtekens bij, het lijkt mij niet echt luchtdoelgeschut, een 14 inch kanon, wat
een granaat afschiet van 35cm! Fotobewijs (zie hierboven) geeft ook aan dat de geschutstorens in de
'ruststand' stonden. Dus, de tijden die ik op deze pagina's hanteer zijn bij benadering, en er kunnen geen
rechten aan ontleend worden.
Een correcte weergave van de aanval op de slagschepen
op 'Battleship Row'
(door Robert McCall voor 'Tora! Tora! Tora!')
Mannen renden over het dek van de USS Arizona, om het luchtafweergeschut
in bedrijf te brengen. Er waren 10 man nodig om het geschut te bedienen, van een bevelhebber,
een aanwijzer, een lader, schutter, etc. Maar verschillende mannen lagen gewond aan dek, anderen
sprongen in paniek overboord, Japanse kogels ratelden over het dek, maaiden mannen neer. Konden
de kanonnen eindelijk in bedrijf gebracht worden, bleek de munitie achter slot en grendel. Deze
moesten eerst opengebroken worden. Uiteindelijk kon er dan geschoten worden op de Japanners,
maar deze vlogen of te hoog, of te laag om een treffer te maken,… en dan is het 08.13 uur,….
Om deze tijd volgde er een enorme explosie op de USS Arizona, een bom was waarschijnlijk
aan stuurboordzijde door een open luik tussen geschutstoren #1 en #2 naar binnen gedoken.
De bom dreunde door andere dekken, en explodeerde bij het magazijn waar het schip de
opslag had van de munitie in de vorm van zwartkruitpakketten.
De explosie tilde de USS Arizona uit het water, waarbij
de voorste dekdelen openbarstten. De voorste torens zakten 10 meter lager de romp in.
De voorste mast en schoorsteen knakte naar voren. Een vuurbal steeg op tot 200 meter en
golfde over het gehele schip. Direct zakte de USS Arizona naar de bodem van de haven.
De vuurzee rond de USS Arizona was slechts moeizaam te bestrijden, en pas na twee dagen waren
de vlammen onder controle.
De USS Arizona explodeerde om 08.13 uur,...
(geheel links is nog juist een deel van de USS Vestal te zien)
De USS Vestal was rond de tijd dat het bommen begon te regenen al bezig
stoom te maken en los te koppelen van de USS Arizona. Hier en daar woedde ook brand aan
boord van de USS Vestal. Door de enorme druk van de explosie op de USS Arizona
doofden enkele vuren op de USS Vestal. De klap was zo groot, dat zelfs de commandant
van de USS Vestal, Cassin Young, overboord werd geblazen, maar hij wist met enige moeite weer
aan boord te komen. Toen de enorme explosie
plaatsvond, begon de USS Vestal juist los te komen. De kapitein van de USS
Vestal, Cassin Young, riep aan zijn bemanning om de touwen te kappen, ze moesten wegwezen
van de brandende USS Arizona. Maar enkele mannen aan boord wezen de kapitein op zes
mannen die probeerden van de USS Arizona op de USS Vestal te komen.
Zodra deze mannen aan boord waren, zette de USS Vestal zich in beweging.
Deze mannen haalden het, al zou er later één aan zijn verwondingen overlijden.
Met hulp van sleepboten werd de USS Vestal op een ondiep punt aan de grond gezet.
Cassin Young zou ook de hoogste militaire onderscheiding ontvangen, de Medal of Honor.
Op het achterdek van de USS Arizona
wappert nog steeds fier de vlag
Tijdens de laatste explosie en de daarop volgende brand, kwamen aan boord van de USS Arizona
1177 van de 1512 bemanningsleden om het leven. Slechts 335 wisten van boord te komen, hieronder verscheidene
gewonden.
Onder de doden op de USS Arizona was ook Admiral Isaac Kidd. Toen de eerste Japanse bommen
vielen snelde Kidd naar de brug van het schip, maar kon eigenlijk alleen maar hopeloos toezien hoe
de schepen als ratten in de val zaten. Toen de enorme explosie op de USS Arizona plaats vond,
kwam ook Kidd om het leven. Ondanks dat duikers later op zoek gingen naar zijn lichaam, zou het nooit
gevonden worden (op een ring na, en zijn persoonlijke scheepskist, nu te vinden in het USS Arizona
Memorial museum in Pearl Harbor). Voor zijn inzet zou Kidd de Medal of Honor ontvangen.
Ook Captain Franklin Van Valkenburg, die in februari 1941 het commando over
de USS Arizona had gekregen, bleef op zijn post, tot het schip explodeerde en een einde
aan zijn leven maakte. Voor zijn inzet op deze noodlottige dag zou ook Van Valkenburgh postuum de Medal
of Honor ontvangen. De laatste Senior Officer Samuel Glenn Fuqua die als laatste van boord ging van
de USS Arizona, nadat hij er op toe gezien had dat er niemand meer aan boord was die gered kon
worden, zou ook de Medal of Honor ontvangen.
Admiral Isaac Kidd en Captain Franklin Van Valkenburg
Net als aan boord van de USS Nevada en de andere slagschepen op 'Battleship Row', was het
scheepsorkest van de USS Arizona klaar om op 08.00 uur het volkslied te spelen tijdens het hijsen
van de vlag. Maar de plotselinge aanval door de Japanners joeg het orkest alle kanten op. De explosies
zouden het gehele 21 man tellende orkest het leven kosten.
De USS Arizona rust op
de bodem van de haven,...
Voor de film ‘Tora! Tora! Tora!’ waren de makers bewust welke enorme impact
het vergaan van de USS Arizona had gehad op de Amerikaanse bevolking. Zoals in Japan de Nagato
werd nagebouwd, zo werd in Pearl Harbor de USS Arizona grotendeels gereconstrueerd. Ongeveer
de helft van het schip, de achterzijde, werd nagemaakt, terwijl wat daarvoor lag, met losse componenten werd 'opgevuld'.
De originele USS Arizona, hieronder
een nagebouwd deel voor ‘Tora! Tora! Tora!’
De set van de 'USS Arizona' wordt 'aangevallen'
De aanvallen op de USS Arizona, wordt in ‘Tora! Tora! Tora!’ in tweeën gedeeld
met het optreden van Elven Havard, die de rol vertolkt van Doris ‘Dorie’ Miller. Miller was een kok
aan boord van de USS West Virginia. Miller was iemand om rekening mee te houden, hij was 100
kilo zwaar en deed aan boksen, en was de zwaargewicht kampioen aan boord van de USS West Virginia.
Tijdens de aanval door de Japanners, werd de werkplek van Miller getroffen, en kreeg hij orders om gewonden
te verplaatsen naar een ander dek waar ze wat meer bescherming vonden. Tevens kreeg hij opdracht om de
gewonde kapitein, Mervyn Bennion, van de USS West Virginia in veiligheid te brengen, maar
Bennion weigerde zijn post te verlaten (hij zou er sterven).
Doris ‘Dorie’ Miller onderscheidden
met de Navy Cross
De volgende order die Miller ontving was het assisteren van Ensign Victor Delano en Frederic H. White
om het #1 en #2 Browing .50 luchtafweergeschut te laden. Delano verwachtte dat Miller de wapens zou laden,
maar toen hij omkeek zag hij Miller schieten en White laden. Miller schoot op Japanse vliegtuigen, maar
of hij één geraakt heeft, blijft onduidelijk. Miller zou het een kwartier hebben volgehouden, en volgens
getuigen is in die periode slechts één Japanse kist neergeschoten in die omgeving. En vanaf ieder schip
dat nog drijvende was, werd er op de Japanners geschoten. Zelf denkt Miller er één geraakt te hebben,
maar deze zou door meerdere geclaimd worden.
Kok ‘Dorie’ Miller (rol van Elven Havard) schiet op
de Japanse aanvallers
In het Amerikaanse leger, en dus ook in de marine, was er rassenscheiding. Toen er bekend werd dat er
een ‘Neger’ op Japanners had geschoten, en zijn kapitein had proberen te redden, droeg Senator James Mead
van New York, Miller op voor de hoogste Amerikaanse onderscheiding, de Medal of Honor. Maar, vanwege zijn
afkomst, werd dit omgezet naar het Navy Cross, welke hij ontving uit handen van Admiral Chester Nimitz.
Op 24 november 1943, tijdens de Slag om Tarawa, werd het schip waar Miller op voer, de USS
Liscome Bay getroffen door een Japanse torpedo. Op 7 december 1943, exact twee jaar na
zijn heldenmoed, ontvingen de ouders van Miller het bericht dat hun zoon vermist werd,
en waarschijnlijk gesneuveld.
Als eerbetoon kreeg later een escortejager de naam USS Miller. In januari 2020 werd de naam
USS Doris Miller toegekend aan het vliegdekschip CVN-81.
Komen de grote decors goed tot hun recht, de modellen die opgeblazen worden,... tsja, het blijven
modellen die opgeblazen worden. Het doet denken aan de vroegere TV serie 'The Thunderbirds'. Maar op één of
andere manier heeft het ook iets charmants. En met een snelle montage, zodat de kijker niet te lang
en zo teveel details kan opnemen, komen de makers er goed mee weg. We moeten ook niet vergeten,
het is uit een tijd hoe men toen films maakte. Tegenwoordig tovert Hollywood het uit de computer,
en dat komt soms ook niet echt overtuigend over,...
Vanuit een Kate wordt de USS Arizona op de korrel genomen
(de USS Vestal, rechtsboven, ligt hier al los van de USS Arizona, deze lag in het echt nog vast toen de
bommen insloegen die fataal zouden blijken voor de USS Arizona)
Een model van de USS Arizona
explodeert, de USS Vestal
ligt op de voorgrond
Voor de oplettende kijker is te zien dat het zonnescherm over het achterdek bij de USS Arizona ontbreekt.
Voor de scène met het orkest op het achterdek van de USS Nevada werd ook gebruik gemaakt van de
achteropbouw van de USS Arizona. Ook werd dit dek gebruikt om de USS West Virginia
uit te beelden. Om te suggereren dat achter de USS West Virginia de USS Tennessee
lag, werd daar een stuk decor gebouwd welke op de toren leek van dat slagschip.
Het voorstuk van de USS Arizona
werd niet gebouwd
(links de 'toren' voor de scène met de 'USS Tennessee')
Op de volgende pagina, gaat de aanval
verder,... op Wheeler Field
KLIK
HIERONDER
|