Vervolg van
aanpassingen voor de Jeep
Jeeps waren niet alleen 'veld-rijders', maar werden ook gebruikt voor stedelijk-en
straatwerk. Hiertoe werden standaard banden gebruikt met een minder geproportioneerd
profiel. Deze Jeeps werden ondermeer gebruikt in havengebieden (zie bovenste foto),
maar ook luchtmacht bases waar veel beton lag. Een goed voorbeeld van een Jeep op een
luchtmachtbasis is hieronder te zien,… een Jeep als eerste-hulp voertuig voor als een
vliegtuig bijvoorbeeld een buiklanding maakte op de basis.
Een Aircraft Crash Rescue Jeep (let op het bandenprofiel)
Voor generaal George Patton schijnen twee Jeeps te zijn aangepast.
Naast verlengde spatborden ook een schuin geplaatste plaat onder de voorruit. De Jeeps
zouden zeer ruw in elkaar zijn gelast en gehamerd. Op één Jeep (hieronder te zien) was op de motorkap
een dubbele luchthoorn aangebracht om de aankomst van de generaal aan te kondigen
en een eventuele doorgang door drukke straten te bevorderen.
Een Jeep van General George Patton,
(let op de luchthoorn)
Zo werden meer Jeeps aangepast, soms had dat een functie, soms als leukigheidje.
Zo maakten technici van het Amerikaanse legeronderdeel 644th Ordnance Company met bij
elkaar geschraapte onderdelen van vliegtuigen een overkapping van plexiglas.
De creatie van 644th Ordnance
Company
Om de Amerikaanse GI die in 1946 gelegerd was in Duitsland iets om handen te geven, werden
competities in allerlei wedstrijdjes georganiseerd. Eén van deze was het ombouwen van Jeeps
met alleen spullen die op de basis voorhanden waren. Er zouden zo'n vijftig Jeeps zijn aangeboden
voor de wedstrijd. Winnaar werd Ariel M. Hunt van 344th Ordnance Company. Wat er ooit van deze
karretjes is geworden is een raadsel. Waarschijnlijk zijn ze achtergebleven in Duitsland en
vergaan,...
En de winnaar is,... Ariel M. Hunt
(en het is echt een Jeep)
In het leger bleek voldoende ruimte om na een competitie om een fraaie Jeep te bouwen,
hier en daar rustig met een projectje door te gaan. Zoals in 1949 toen de 709th Military Police
Service Battalion in Frankfurt een soort van 'Paus-mobiel' fabriceerden.
De Jeep had een verchroomde gril, bumpers en wieldoppen. Er was een fraai glazen dak
aangebracht en de Jeep was geheel smetteloos wit gespoten. Met de naam 'Snowball' werd het gebruikt om VIP-gasten
mee rond te rijden. Wat is er ook van dit voertuig is geworden? Waarschijnlijk gesloopt.
De 'Paus-mobiel' van de 709th Military
Police Service Battalion
Er werd na de oorlog uit overgebleven Jeeps door handige constructeurs bij de U.S. Coast Guards een
verlengde Jeep gefabriceerd onder de naam 'Invader'. Inplaats van drie passagiers konden er nu negen man een
zeer krap plekje vinden. Het zal een zeer oncomfortabele rit zijn geweest door een duingebied met deze
'Super Jeep',...
De 'Super-Jeep' Invader
Zo werden dus in 'het veld' meerdere aanpassingen aan Jeeps aangebracht. Niet direct een idee
dat in het veld gebouwd kon worden, was een versie met rupsbanden, een Jeep op tracks.
Het zou een uitkomst kunnen bieden in gebieden met sneeuw of drassige grond.
Hieronder is een Jeep met complete tracks afgebeeld, maar heb ik geen verdere informatie over.
Een Jeep op tracks,
een concept dat zou kunnen werken
Was bovenstaand idee best uitvoerbaar, de techniek was ingewikkeld. De besturing zou op de tracks
overgebracht moeten worden als bij een tank. Een variatie hier op was de Jeep uit te voeren als een
Half-track, achtertrein op tracks, met bestuurbare voorwielen.
De T-29 'Snow-Tractor' van Willys-Overland
Willys-Overland bouwde de eerste zogenaamde 'Snow Tractor' in januari 1943 met de aanduiding T-29.
De normaal aangedreven vooras, werd vervangen voor een lichtere niet aangedreven as. Het achter chassis, afkomstig
van een Willys 6x6 MT-Tug werd gebruikt om de track aandrijving op te plaatsen, welke bestonden uit Model Ford A wielen.
Inplaats van voorwielen werden skis aangebracht die de Jeep moesten sturen.
De T-29 E1 Half-track Jeep
Bij de opvolger, de T-29 E1 werden de voorwielen gehandhaafd en gekoppeld aan de skis. Had de voorganger
een canvas zeil over de cabine met kleine kijkgaten aan de zijkant, bij de T-29 E1 was dit meer een standaard
Jeep canvas 'dakje'.
De opvolger van de T-29 E1, werd de Half-Track Litter Carrier Snow-Tractor T-28 (ook wel de 'Penguin Jeep' genoemd).
In januari 1943 werd het idée voorgelegd aan de US Army, en na gebouwd te zijn, in augustus 1944 aangeboden om getest
te worden door het leger. Het achterdeel was geheel heringericht, waarmee de deze 'Jeep' een lengte kreeg van 4.06m.
Een doorlopende rubberband, geproduceerd door Bombardier of Chase, werd over de wielen gelegd. Waren de voorwielen
van de T-29 E1 niet aangedreven, testen wezen uit dat dit wenselijk was, dus bij de T-28 was dit mogelijk.
De Half-Track Litter Carrier
Snow-Tractor T-28
Er konden twee stretchers voor liggende patienten aan de rechterzijde worden geplaatst, en drie zittende
patienten aan de linkerzijde. Vanwege de lengte van de stretchers kon er geen bijrijder in de Jeep.
De standaard Go-Devil motor werd opgepept tot 63 pk bij 3900 toeren per minuut. Drie
prototypen werden aangeboden voor evaluatie, maar er volgde geen order. In het Verenigde Koningrijk is één
van de drie T-28 Half-tracks gerestaureerd en bewaard voor de toekomst.
De 37mm Gun Motor Carriage T14
Ook een serieus onderzoek naar een vast 37mm kanon op een zes-wiel Jeep werd in maart 1942 getest op de Aberdeen Proving Ground.
Er waren wel standaard Jeeps met een vast 37mm kanon uitgerust, maar er was dan geen ruimte om veel opslag
of bemanning ook nog mee te voeren.
Normaal gesproken werden lichte kanonnen voortgetrokken door een Jeep, maar voor een vast
37mm anti-tank kanon met ruimte erom heen, daar was een verlenging voor nodig van de Jeep.
Verder dan enkele prototypen is het project T14 Gun Motor Carriage niet gekomen.
(tekening: Don Greer (Squadron Signal Publ.)
Wellicht zult u verbaast kijken naar bovenstaande illustratie, welke gemaakt is door Don Greer voor
het omslag voor een boekje uitgegeven door Suadron Signal Publications. Wat
heeft dat met de Jeep te maken? Het gaat dan ook niet om het
grote amfibievoertuig de DUKW, maar om het kleinere
voertuig welke rechtsvoor staat afgebeeld. Dit is een directe afstammeling van
de Jeep, de Ford GPA (Amphibian).
- FORD GPA -
Het eerste prototype van de Ford GPA
wordt getest in ijzige condities
(Klik op de foto voor een vergroting)
Nadat Willys-Overland, Ford en Bantam in maart 1941 de
opdracht hadden gekregen om gezamenlijk 4500 lichte
verkenningsvoertuigen te bouwen (ieder 1500), werd door de
Motor Transport Board een project in het leven geroepen om een
licht amfibievoertuig te bouwen op aanwijzingen van het
National Defence Research Commitee (NDRC). Met de aanduiding
QMC-4 ¼ ton gingen Marmon-Herrington Co. (militaire voertuig
specialisten), Sparkman & Stephens (botenbouwers) en de
Ford Motor Company aan het werk met de Ford GP (Jeep) als
basismodel. In februari, 1942 was een eerste prototype gereed.
Links de stamvader, rechts het kind
'te water', de GPA
In april, 1942 werden de eerste watertesten gehouden en
kreeg Ford een order om 5000 stuks te produceren. De Ford GPA
(Amphibian of Seep 'Sea Jeep') was een feit. Zonder de
uitputtende testen die de Jeep had ondergaan, liepen de eerste
GPA's in record tempo van de lopende band. Zo kwam men er in
het veld pas achter dat de voertuigen veel onderhoud nodig
hadden en niet erg effectief waren. Zeker bij zwaar weer en
dikke golven was het voertuig niet te gebruiken. In november,
1942 kwam een verbeterde versie uit de fabriek. Ook al werden
er constant verbeteringen aangebracht, in juni 1943 kwam er
een einde aan de productie, met de 12.778ste GPA.
Deze foto laat duidelijk zien; vol beladen, niet
echt geschikt voor ruw water!
(klik op de foto voor een vergroting)
Het idee was niet gek, maar de uitvoering bleef in gebreke.
Het voer/vaartuig was te traag en te zwaar. Ook was het te
klein om een goede boot te zijn. Ondanks dat het succesvol
meedeed tijdens de landingen op Sicilië, september 1943,
werden de meeste GPA's via de Lend-Lease doorgesluisd naar
Rusland. Deze waren er zo zeer tevreden mee, vooral met het
oversteken van rivieren, dat zij het voer(vaar)tuig na de oorlog
verder ontwikkelden.
Ford GPA's in dienst van het Rode Leger
Klik op de onderstaande
Jeep en 'spring' naar de volgende pagina met aandacht voor de SAS en de Jeep.
|