Na dit bezoek steekt u de D 514 over naar de kust via de Avenue de Colonel Harper die overgaat in de Rue de Mer. Aan het einde van deze weg ziet u een toren van de reddingsbrigade. Deze is gebouwd op een voormalige geschutsbunker in de zeemuur waarin een 5cm kanon in stond. Dit is King Red sector van ‘Gold’. U bevindt zich nu in Wn 33. Ga nu links de Boulevard de la Plage op. Verderop, na zo’n 300 meter komt u een zware type R 677 kazemat tegen van waaruit op 6 juni 1944 een 8,8cm Pak 43/41 kanon twee AVRE tanks wist uit te schakelen. De explosies van deze tanks zorgde voor een aantal slachtoffers onder de 280th Field Company en 5th East York’s D Company.

Door Duits geweer- en mortiervuur kwamen in de eerste minuten ook al een aantal officieren om en raakten verschillende gewond. Na dertig minuten konden de overlevende van D en C Company, 5th East York’s geen kant op dan alleen maar schuilen achter de zeemuur. Drie LCG (Large) en twee andere ondersteunde schepen kwamen tot op een kilometer van de kust en openden het vuur op de Duitse posities. Onderwijl rukten tanks van onder andere 4th/7th RDG op naar Wn 33. Op het strand was een Sherman Crab niet meer in staat verder te bewegen maar zijn kanon werkte wel. Verschillende granaten boorden in de 8,8cm kazemat tot deze eindelijk tot zwijgen gebracht werd. Hierop konden de huizen doorzocht worden. Rond 11.00 uur gaven de laatste 40 Duitsers van 7/GR 736 onder commando van Hauptmann Gustav Adolf Lutz, zich over.

Vervolg uw rit langs King Red sector naar het westen. Ga de bocht in de weg door en na honderd meter rechtsaf de Voie de Débarquement in. Stop nabij de kruising die naar het strand (rechts) en naar het binnenland (links) leidt. Dit is de overgang van King Red sector met King Green. In dit gebied landden de A en D Companies van de 6th Green Howards zonder al te veel moeilijkheden. Dit was mede te danken aan het feit dat er gelijk met de infanterie ook tanks werden afgezet, waaronder DD- en AVRE tanks. Deze maakten korte metten met de verdediging van Wn 35 dat zo’n 750 meter verder naar het westen ligt van waar u nu bent, Le Paisty Vert. Opvallend op dit kruispunt is een klein gebouwtje met een lessenaardakje. Dit is het voormalige wachthuisje van het spoorlijntje dat hier ooit liep. Vanwege de vorm waren de Geallieerden in de veronderstelling dat dit wel eens een Duitse bunker kon zijn. Er werden verschillende granaten op af geschoten.

Een sergeant-majoor, Stanley Hollis, aan boord van een landingsvaartuig had het gebied waar ze zouden landen goed bestudeerd en vermoedde ook met een Duitse bunker van doen te hebben. Hij raapte een Lewis machinegeweer op dat aan boord van het landingsvaartuig lag, duwde er een magazijn in en greep het wapen bij de loop,... deze bleek witheet te zijn. Zijn eerste wond voor die dag was een feit, een enorm pijnlijke brandblaar verscheen op zijn hand. Hij verbeet de pijn en stormde op het wachthuisje af,... het was geen bunker, en bij nadere inspectie was het ondanks dat het met scheepsgeschut was beschoten niet één maal geraakt. Langzaam raakte het wachthuisje in verval maar werd in 2006 geadopteerd door de Green Howard's (Princess of Wales’s Own Yorkshire Regiment) en geheel gerestaureerd en draagt de naam ‘Hollis VC Hut’.

Ga nu linksaf het binnenland in, via de Herbage de Pres, naar de Batterij van Mont Fleury. Steek de D 514 over en vervolg u route het dorp in. Neem de eerste afslag rechts, de Rue Claude Debussy, ga links door de bocht en rij de gehele straat uit. Voor u ziet u de eerste kazemat opdoemen van Batterij Mont Fleury.

Ten tijde van D-Day was dit complex nog in aanbouw. Het is niet te voorspellen als de landing een maand later uitgevoerd had moeten worden,… De kazemat waar u voor staat was de enige van de batterij die operationeel was. Het Russische 122mm kanon gaf slechts drie schoten af tijdens D-Day.

De drie andere kanonnen die in de kazematten geplaatst zouden worden, waren in de omgeving ingegraven. Geen van deze kon is stelling worden gebracht vanwege dat deze tijdens het voorbereidende bombardement uitgeschakeld waren. Vanaf deze kazemat gaat u rechts de Rue Hector Berlioz in om de andere kazematten te bewonderen.

De eerst volgende kazemat staat aan de rechterkant van de weg. De nieuwe eigenaren hebben deze kazemat geheel ontsierd met een betonnen muurtje op het dak, om er een terras van te maken. De schade door een inslag van een bom aan de achterzijde is nog steeds zichtbaar. Iets verder ligt nog een kazemat. Deze is nooit afgebouwd. De muren staan, maar het dak ontbreekt. Bij deze kazemat is mooi te zien hoe de Duitsers, in het latere stadium van de oorlog, de kazematten opbouwden. Om tijd te sparen werden twee gemetselde spouwmuren, op een betonnen fundering aangebracht. Deze werden vervolgens opgevuld met beton. Nog iets verder, in het veld, staat nog een deels opgebouwde constructie.

Deze R 679 was in aanbouw,
duidelijk is de constructie te zien
(Klik op de foto voor een detail/vergroting)

Hier, in het voorveld van deze batterij, richting de zee, lagen ook nog enkele bunkertjes en loopgraven (nu verdwenen). Daar ligt ook het begin van de actie van CSM Hollis waar hij later het Victoria Cross voor zou ontvangen, het enige VC uitgereikt op D-Day.

Ten westen van Ver-sur-Mer werd in juni 2019 een nieuw standbeeld onthuld, gemaakt door David Williams-Ellis, als onderdeel van een veel groter project, de British Normandy Memorial. Er was tot 2019 niet echt een overkoepelend Brits monument waar de 22,442 omgekomen manschappen onder Brits commando in Normandië werden herdacht. Het was de bedoeling om het enorme complex in september 2020 officieel te openen, maar die streefdatum werd niet gehaald. Wij brachten een hernieuwd bezoek aan het monument in september 2021, en het zag er indrukwekkend uit nu het gereed was. De bewegwijzering was toen niet aangebracht en omdat het vanaf de weg niet zichtbaar is, rijdt er dus makkelijk aan voorbij.

De lokale bevolking draagt de Britse bevrijders nog steeds op handen, en de protesten tegen dit monument waren mild, maar duidelijk. Het rustige stadje Ver-sur-Mer is niet berekend op grote verkeersstromen. Eenmaal open zal het auto- en touringcarverkeer zich door de smalle straatjes wringen naar de grote parkeerplaats. Het was beter geweest om de toegang tot het monument anders in te richtten, maar met een budget van 33 miljoen euro, waarvan 20 miljoen opgebracht door de Britse belastingbetaler, was dit waarschijnlijk onvoldoende om de gehele infrastructuur aan te passen. Hoe enorm groot het complex is, is zichtbaar in de rood aangegeven omlijning op de luchtfoto hoger op deze pagina (Nr.6.).

Het in 2019 onthulde standbeeld van drie 'het strand opstormende soldaten' staat voor een Neo-Classitisch herdenkings muur, omtworpen door architect Liam O’Connor. De herdenkings muur is omgeven door 160 kolommen waarin de 22,442 namen van de omgekomenen zijn gegraveerd.

Let op, het is niet gratis parkeren. Men probeerde eerst via een app parkeergeld te heffen. Maar waarschijnlijk mede omdat dit slecht werd aangegeven, je moest echt op zoek naar de kleine bordjes die dit aangaven met een onmogelijke uitleg (en cash betalen kon niet) en in het bezit van een smartfoon zijn waar de app op was geïnstalleerd (data bundel was dus ook nodig), is men uiteindelijk van dit rare systeem afgestapt. Maar nu hebben de beheerders parkeermeters geplaatst (€ 3,-). Eer deze investering zich heeft terug verdiend zal dat enige jaren tijd vergen, zeker gezien het lage aantal bezoekers. Een deel van de parkeergelden zou terecht komen bij het onderhoud van het monument. Verderop het terrein kan men vijf euro doneren via een contactloze bankdonatie. Door het rare parkeerbeleid (betalen om een monument te bezoeken?) zal een opvolgend bezoek door bezoekers achterwege blijven.

Heeft u voldoende tijd, maak dan een stop bij het Musée Gold Beach in Ver-sur-Mer (volg de borden). Het museum is klein, maar zeer de moeite waard. Het bestaat eigenlijk uit twee delen. Het eerste deel is gewijd aan de postvlucht van 29 juni 1927, ondernomen door Byrd, Acosta, Balchen en Noville. Met hun Fokker America raakten ze de weg kwijt in de mist bij Parijs en moesten op 1 juli een noodlanding onder de kust van Ver-sur-Mer maken. Het tweede deel beslaat de voorbereiding voor D-Day van de Britse troepen die Gold Beach als doel hadden, de strijd die er gestreden werd, en de aanleg van het tijdelijke vliegveld ALG (Advanced Landing Grounds) 'B1'. De uitstalling en het uitlichten van de voorwerpen en de diorama's zijn van een zeer hoge kwaliteit, en kunnen de aspirant modelbouwer ter inspiratie dienen. De alleraardigste eigenaar spreekt goed Engels en is genegen om u uitleg te geven bij de tentoongestelde zaken.

Stanley Elton Hollis, een veteraan die eerder met het 8ste Leger geland was in Noord-Afrika en Sicilië, zat vol wraakgevoelens. Tijdens de evacuatie van Duinkerken in 1940, had hij in een straat te Lille zoveel, door Duitsers, vermoorde burgers gezien dat hij, tot D-Day op 6 juni 1944, reeds 90 kerven in zijn wapen droeg, voor iedere gedode Duitser één.

Sergeant Major Hollis, in gezelschap van Major Ronnie Lofthouse, commandant van D Company, 6th Green Howards, had juist de tegenwoordige D 514 overgestoken, toen Lofthouse, aan hun rechterzijde een bunker ontdekte, in het voorveld van Mont Fleury. Toen ze op inspectie gingen kwamen ze onder vuur te liggen. Zonder af te wachten stormde Hollis al schietende met zijn Stengun naar voren. Als door een wonder werd Hollis niet getroffen door de rondvliegende Duitse kogels die, als begroeting, zijn kant op kwamen. Vanaf het dak van de bunker wist Hollis een handgranaat naar binnen te werken. Via de achtergelegen loopgraaf betrad hij de bunker en vond twee gedode- en verschillende andere verdoofde Duitsers, welke hij gevangen nam en naar buiten joeg.

Via een loopgraaf stormde Hollis, wederom zijn Stengun schietende, op een volgende bunker af. Deze bemanning had weinig zin in een gevecht en gaven zich over. In totaal maakte Hollis in enkele minuten 20 gevangenen. Hiermee was de achterhoede veiliggesteld en bespaarde Hollis waarschijnlijk vele Britse levens. Terwijl D Company verder op trok, zag Hollis enkele Duitsers uit alle hoeken en gaten komen en over een muur heen springen zich in veiligheid brengen. Met een geleend geweer schoot hij één van deze vluchtende mannen van de muur. Direct daarop werd Hollis in de wang getroffen. Het bloedde als een rund, maar de schade was niet zodanig dat Hollis uitgeschakeld was,... integendeel.

De batterij van Mont Fleury werd ingenomen zonder veel tegenstand en viel geheel rond 09.45 uur in handen van de Green Howards.

Ga na Mont Fleury (en het British Normandy Memorial) rechtsaf de D 112 op, het binnenland in, richting Crépon.

Vanwege het verlies aan officieren kreeg CSM Hollis enige tijd later het bevel over 16 Platoon, D Company van de 6th Green Howards. Hiermee trok hij in de middag door Crépon. Hier doorzocht hij met enkele mannen de boerderij ‘le Pavillon’ aan de D 112 (Route de Bayeux). Meer dan een verschrikte jongen, die het bebloede gezicht van Hollis zag, was er niemand in huis.

Maar het kabaal achter het huis trok zijn aandacht. Toen hij om een muur heen keek werd hij bijna weer getroffen toen een kogel afketste op de stenen. Bij toeval had Hollis Wn 36a gevonden. Hij zag een paar honden spelen en vermoedde Duitsers in de achterliggende bomenrij en zag de loop van een veldkanon. Hij stuurde enkele mannen met Bren machinegeweren die kant op, maar die liepen vast in plots moordend vuur, die deze gehele groep uitschakelde.

Hollis besloot een PIAT (klik hier) te halen en onder dekking van twee andere Brenschutters legde hij aan, maar het schot was te kort. De aandacht getrokken, lieten de Duitsers de loop van het kanon zakken om op Hollis te schieten. Hij maakte zich snel uit de voeten en het enige dat de Duitsers raakten was de schoorsteen van de boerderij. Toen bleek dat de twee Bren schutters vast gepind waren door de Duitsers, verruilde Hollis de PIAT voor een Bren en keerde terug naar de boomgaard. Staande in het volle zicht, terwijl de kogels om zijn hoofd vlogen, schoot Hollis vanaf de heup de Bren leeg en konden de twee andere schutters terugtrekken. De bevelvoerende commandant Major Lofthouse besloot verder te trekken en de kanonnen in boomgaard, behorende tot Wn 36a en bemand door 5/AR 1716, over te laten aan de achterop komende troepen.

Aan het einde van D-Day stond CSM Hollis zijn aantal 'kerven' op 102. Naast zijn 'score' werd later dan ook de hoogste Britse onderscheiding aan Hollis toegekend, het Victoria Cross. Hollis overleed op 8 februari 1972 en zijn VC werd in 1983 verkocht voor fl 100.000 (een kleine € 50.000 in hedendaagse geld).

Pas op 7 juni kon Wn 36a, ten zuidwesten van de boerderij ‘le Pavillon’, worden veroverd. Hier waren wel enkele Sherman Crabs en een Churchill Crocodile (vlammenwerper) voor nodig en steun van het 86th Field Regiment. Maar uiteindelijk gaven 60 Duitsers zich gewonnen en werden vijf kanonnen buitgemaakt.

Vervolg uw weg richting Crépon. Direct na het verlaten van Ver-sur-Mer is aan de linkerzijde een landweggetje, Rue Marefontaine, aan de D 112 dat naar de Batterij van Marefontaine leidt. Passeer het hotel en ga rechtdoor het onverharde pad op. Na een paar honderd meter verschijnen vier enorme kazematten welke onderdeel waren van Batterie Vera. Hier waren 100mm kanonnen geplaatst in R 669 kazematten. die een dracht hadden van 9 km.

Deze batterij werd aangestuurd door vuurgeleiding die ondergebracht was in Widerstandnest 35b. Wn 35b was verscholen in de bossen van Maromme op de hoogvlakte van Meuvaines. Kort voor de landingen op 6 juni 1944 werd de batterij door bommenwerpers bestookt. Maar de foto's bewezen later dat alle bommen achter de batterij waren gevallen. Zodoende kon Batterie Vera vuur uitbrengen op de landingstroepen. Geallieerde artillerie werd in stelling gebracht om de batterij tot zwijgen te brengen. Tijdens D-Day vielen binnen twee uur 250 granaten op deze batterij. Met inzet van vlammenwerpertanks van Troop 13, 141st RAC werd de overgave afgedwongen.

Keer terug naar de D112 en neem de D65 zuidwaarts.

Vlak voor u Crépon verlaat, passeert u het Hotel La Ferme de la Ranconniere. Tegenover de ingang van dit hotel is een een monument te vinden voor het tijdelijke vliegveld 'B2'. Het monument bestaat uit metalen modellen van twee Spitfires en een Typhoon. Nabij staat op enkele grote borden een uitgebreide uitleg over dit voormalige vliegveld. Op 'B2' waren onder meer drie Belgische RAF squadrons ondergebracht, het No.349 en 350 Squadron, uitgerust met Spitfires, en het 609 Squadron, welke vloog met Typhoons. Ook de 127 Wing, bestaande uit het 403, 416, 421 en het 443 Squadron onder commando van de top ace, met 38 luchtoverwinningen, 'Johnny' E. Johnson waren tijdelijk op 'B2' te vinden. Het wordt aangeduid als een 'Advanged Landing Ground' (ALG), maar het was gesitueerd op een voormalig Luftwaffe vliegveld waar tijdens de Slag om Engeland in 1940 het II. Gruppe, Jagdgeschwader 27 met Bf 109's was ondergebracht. Een oude Duitse hangaar opgetrokken uit betonnen platen is nog steeds aanwezig (rechts van La Ferme de la Ranconniere).

Vervolg de D65 richting Creully-sur-Seulles, steek de D12 over en volg de smalle weg. Vlak voor het oversteken van de rivier Seulles is over de rechterschouder het kasteeltje Château Creullet te zien.

Bij het kasteel, Château Creullet, parkeerde Generaal Montgomery zijn caravan op 9 juni en zette hier zijn hoofdkwartier op. Hier ontving hij onder andere Winston Churchill op 12 juni en Koning George IV op 16 juni. Pikant detail: Montgomery kwam er achter dat de caravan een toilet ontbeerde. Vanuit het kasteel mocht hij een 'pispot' lenen van porselein gedecoreerd met roze bloemetjes!

Vervolg de weg over de rivier en de heuvel op en sla links af bij het Eerste Wereldoorlog monument. Hier in dit kasteeltje (het stadhuis) zond de BBC in juni en juli 1944 haar berichten uit over de voortgang in Normandië. Tijdens kantooruren kan het torentje beklommen worden en het studiootje bezocht.

Voor diegenen die een ‘Toen en Nu’ willen ontdekken, vervolg uw rit naar het centrum van Creully via de D93. In het centrum rechtsaf de D22 op richting Caen. Een honderd meter na de bebouwing, op de D22, komt u langs een Renault dealer. Hier vlak bij een restant van een muur aan de overkant van de weg kwam een Bf 109 Messerschmitt jager neer op 1 juni 1944 toen deze neergeschoten was door een P-47 Thunderbolt. De piloot Uffz. Rudolf Strosetzki werd gevangen genomen.

Keer terug naar Creully en volg de D22 door Creully, neem de scherpe bocht naar rechts, richting Crepon. Aan de voet, buiten de muren, van het kasteeltje Creully Château (richting Château Creullet) is het monument te vinden voor de 4th en 7th Royal Dragoon Guards te vinden. Klik hieronder op een detail van dit monument en u gaat naar de pagina die verder gaat over Bazenville, Asnelles en Arromanches en haar Mulberry haven.

GA TERUG

---