M4 SHERMAN
TANK DOZER
'LAAT DIE MAAR SCHUIVEN'

Tanks zijn vrij kwetsbare machines aan het front. Tegenwoordig krijgen tanks ondersteuning van handige hulpmiddelen zoals helikopter ondersteuning. Ook de techniek en bepantsering van de moderne tank staan ten dienst om de bemanning zoveel mogelijk veilig tijdens de strijd bij te staan. Computer gestuurde kanonnen weten bijna 100% te scoren. De tanks uit de Tweede Wereldoorlog waren voor hun tijd het beste wat men toen kon bedenken. Als men bedenkt dat de eerste tanks in de Eerste Wereldoorlog verschenen als grote, onhandige trage bepantserde tractoren, dan is wat men twintig jaar later voor handen had al een enorme sprong voorwaarts. De tanks hadden draaibare koepels gekregen, betere kanonnen en bepantsering. Ook waren de motoren betrouwbaarder en krachtiger. De indeling hoe de bemanning in de tanks opereerden was ongeveer bij iedere strijdmacht gelijk.

Hoe het ooit begon in de Eerste Wereldoorlog, een Britse tank Mark V

Maar de tanks bleven een groot doelwit voor vijandelijke troepen. Tegenwoordig kunnen tanks van grotere afstand rijdende een schot afgeven en ook scoren, maar in de Tweede Wereldoorlog kon de tank wel rijdende een schot afgeven, maar de trefkans was zeer klein. Dus werd een tank strategisch opgesteld om zijn doel uit te zoeken of te wachten tot een doelwit zich in het schootsveld waagde. Maar om een strategisch punt in te nemen, zeg maar een hinderlaag, moest de tank deze eerst wel bereiken. Een manier om een positie in te nemen was ver voor de vijand jou positie bereikte en dan maar wachten (dit is de defensieve manier). De oppositie moest dan maar zien hier een bres in te maken. In de Tweede Wereldoorlog betekende dit voor tanks, oprukken met infanterie en hopen dat je op tijd de vijandelijke kanonnen zou ontdekken en uitschakelen voor ze jou te pakken namen.

Als tank kun je je niet klein maken,...

Oprukkende tanks over smalle wegen of, zoals in Nederland, over dijken, betekende dat de voorste tanks het eerst doelwit waren voor de verdedigende oppositie. In mijn opinie zijn de tankers de ware helden der grondtroepen. Je bewegingsvrijheid is zeer beperkt. Je zit in een zeer krappe ruimte van een stug verende stalen bak met altijd gegrom om je heen van de motoren en ratelende tracks. De motor heeft zuurstof nodig en ventilatoren trekken deze aan via de mangaten in de romp waardoor je altijd op de tocht zit. En je weet in je achterhoofd dat op ieder moment jou tank getroffen kan worden door de onzichtbare granaat met jou naam erop. En als dan de voorste tank getroffen wordt en stilvalt, dan moet een andere tank het slachtoffer van de weg duwen zodat de eenheid weer verder kan trekken.

Uitgeschakelde tanks zijn aan de kant geschoven,...

Niet alleen aanvalstanks reden op kop van de stoet. Vanwege dreigende mijnen, waren vaak ook vlegeltanks, zoals de Crabs, in de voorste gelederen te vinden. Dit was niet de enige specialistische tank die men vooraan kon vinden. Een verschijning die men vaak vooraan tegen kon komen was de Sherman Tank dozer. Deze tank was het ware manusje van alles. Bulldozers waren, tot de komst van de Tank dozer, de machines die de gaten vulden die bommen achterlieten, schoven de wegen schoon als die vol puin lagen en maakten velden vlak zodat er vliegveldjes gemaakt konden worden. Maar de eerste geleverde bulldozers hadden een nadeel, er zat geen bepantsering op en de chauffeur zat open en bloot zijn werk te doen. Onder vuur obstakels verwijderen was dus gevaarlijk voor mens en machine. Later werd trouwens bij een groot aantal een lichte bepantsering aangebracht zodat het licht caliber munitie en scherven kon weerstaan. Caterpillar zou zo'n 15.000 tractoren leveren waarvan een groot deel met dozerblad.

De chauffeur van Caterpillar D7 7M bulldozer 'Booger Kid' is een kwetsbaar doelwit

In januari 1942 werd een voorstel gedaan om een tank uit te rusten met een bulldozerblad. Voordeel was niet alleen dat de bulldozer bepantsert was maar ook zijn kanon in kon zetten. Er was al eens eerder door de Desert Warfare Center geëxperimenteerd met een V-vormig blad om mijnen te vegen en wegen aan te leggen. Maar dit was op niets uitgelopen. De Engineers Board werkte samen met de Ordnance Department en twee constructeurs van tractor bladen. Er werden begin 1943 twee modellen aangeboden die de V-vormige tandbladen hadden en bleken ongeschikt voor het gewone bulldozer werk. In juni 1943 werd de subsidie stopgezet om tot een geschikt blad voor een tank te komen. De Engineer Board wist de beide bedrijven te overtuigen toch, uit eigen middelen, met een oplossing te komen. Le Tourneau was het eerste bedrijf dat met een vlak blad kwam zonder tanden. Het werd positief getest in juni in Fort Belvoir, Virginia. Ook het andere bedrijf, La Plante-Choate, kwam met een soortgelijkend blad. Ook dit blad werd getest en goed bevonden. Beide bladen waren te vergelijken met de capaciteit van de Caterpillar D-8. De beste eigenschappen van beide bladen werden tot één blad gesmeed en gestandaardiseerd tot het M1 tankdozerblad. Het blad kwam mooi op tijd voor de op handen zijnde landingen in Normandië.

Een bepantserde bulldozer duwt een Köningstiger aan de kant,...

Vanwege het gebrek aan gespecialiseerde genietroepen tijdens de eerste aanvalsgolf op het strand van Omaha Beach, werden 16 Tank dozers aangewezen om de obstakels te verwijderen en doorgangen te maken. Maar tijdens de landingen op 6 juni 1944 gingen tien in de golven verloren en één van de overgebleven zes kwam het strand op zonder zijn M1 blad. Dit verlies zorgde mede voor de stroeve uitbraak van Omaha Beach.

Een Tank dozer welke voor de kust van Omaha Beach is geborgen
(deze staat in het Musée de Epaves sous-marines de Débarquement bij Port-en-Bessin)

Het M1 schuifblad kon worden aangebracht op de M4 Sherman met de Vertical Volute Spring Suspension en de smalle tracks. Het blad was 3,14 meter breed en werd gemonteerd met zijdelingse armen op de middelste bogie. Een latere versie, de M1A1 met een breedte van 3,50 meter, kon, naast montage op de originele smalle track, ook op de bredere track gemonteerd worden, alsmede op de Horizontal Volute Spring Suspension.

Een M4A3 Tank dozer tijdens een 'reddingsactie' in de prut

De inzet van Tank dozers bleek een groot succes. Zodra de Geallieerde macht in Normandië was geland, werden de dozers ingezet. Door de bombardementen waren dorpen en steden zwaar beschadigd. De straten lagen vol puin wat een vlotte doorstroming van verkeer hinderde. De dozers reden dan ook vaak voorop om eventuele remmende factoren aan de kant te schuiven. Het schuifblad bleek vaak zelfs een extra afdoende pantser tijdens beschietingen door de vijandelijke troepen.

Het dozerblad als kogelvanger!

Ook in de zogenaamde 'heggen-oorlog', de strijd in de Normandische Bocage, was de dozer een goede helpende factor om de aarden wallen waarop de heggen stonden te slechtten. Vanwege het tekort aan bulldozers en Tank dozers, werden later verschillende Shermans en andere tanks in het veld uitgerust met de, door Sergeant Curtis G. Culin ontworpen, Rhinoceros 'heggenscharen'.

Een Sherman Tank dozer 'rost' door de Bocage

Begin 1945 werd de T7 geïntroduceerd. Dit blad, met een breedte van 3,14 of 3,71 meter werd voor aan de romp bevestigd en niet meer op de wielophanging. Na enkele aanpassingen werd dit type aangeduid als de bulldozer tank mounting M2. Het werd de voorloper van een systeem dat bij opvolgende Tank dozers gebruikt zou gaan worden. De M2 zag vooral actie aangebracht op de M4A3E8(76) in de oorlog tussen Noord-en Zuid-Korea.

Een M4A3 Tank dozer met het M2 schuifblad

Voor het vervolg over de Tank dozer
kunt u nu op het onderstaande

M1 schuifblad
KLIKKEN