DE SHERMAN TANK
Een ontmoeting door de jaren heen

De M4A3E4
- Tønder, Denemarken -

In de zomer van 2017 ondekte ik via via het bestaan van een M4A3E4 in Denemarken. Dit type Sherman was mij voor het eerst opgevallen in de speelfilm ‘Kelly's Heroes’ . De lengte van het kanon in de 'standaard' koepel riep toch wel enige vragen op. In eerste instantie dacht ik aan een Hollywood aanpassing, maar snuffelen in de literatuur over deze variant bracht heel wat aan het licht,... En daarom was het van belang om zo'n exemplaar eens van nabij te bekijken, zo gezegd, zo gedaan,...

De M4A3E4 gefotografeerd in Tønder, Denemarken

Hoe zit dat met deze 76mm in de 'standaard' Sherman koepel?

Na de oorlog, in 1949, richtte de Verenigde Staten het zogenaamde 'Mutual Defense Assistance Program' (MDAP) in. Het idee erachter was om Geallieerde landen, en landen die potentieel tot de Geallieerden zouden gaan behoren, te voorzien van materieel om hun verdediging op orde te brengen om de dreiging van achter het 'IJzeren Gordijn' tegen te gaan. En zo werden vliegtuigen, vrachtwagens, kanonnen en tanks etc. verscheept naar landen die hun legers wilden inrichten. Onder deze tanks waren ook Sherman tanks,... waaronder de M4A3E4 en de M4A3E6.

Hierop is goed te zien hoe het lange kanon in de standaard koepel steekt

Voor de aanpassingen voor de export M4A3 Sherman met het 76mm kanon had het Ordnance Committee order 34436 uitgegeven waarin gesteld werd dat uitsluitend door Fisher gebouwde M4A3(75)W Shermans met VVSS gebruikt mochten worden. Maar het blijkt dat ook een aantal M4A3(105) met VVSS door Chlysler geproduceerde Shermans omgebouwd zijn. Beide type kleine koepels werden gebruikt, te onderscheiden aan de achterzijde, waarbij de zogenaamde 'high bustle' (D78461) aan de achterzijde hoger vrijdraaide (om over de luiken aan de voorzijde te kunnen draaien) en waarbij de bovenzijde bijna vlak doorliep, en de 'low bustle' (D50878) die aan de achterzijde veel dieper stak en schuin afliep.

Links de zogenaamde 'high bustle' en rechts de 'low bustle'

Er waren twee variaties waarin het 76mm kanon in een standaard kleine koepel was ondergebracht, de M4A1E6, en de M4A3E4 (de M4A1E5 wasin 1943 een testmodel geweest, bestaande uit zeventien stuks, voor een ander type motor). Aangezien het Amerikaanse leger na de oorlog zoveel mogelijk met de M4A3(76) met de HVSS opereerde, bedacht men een oplossing om de vele opgeslagen Shermans met VVSS om te bouwen tot export versies. Had de M4A3 een 'Wet Stowage' voor de granaten, dit werd verwijderd. Ook de radio werd verplaats naar de rechterzijde, om de krappe ruimte van de koepel iets meer lucht te geven.

Zoek de verschillen,... Hierboven de standaard M4A3(76)W met de grote koepel
Hieronder de M4A3E4 met de kleine koepel maar wel met het 76mm kanon

De koepel is gegoten bij de Union Steel Casting. Het logo op de koepel (serienummer '2/3282') van de Union Steel Casting, te zien naast het 'low bustle' D50878 nummer, is te herkennen aan de letter 'U' in een 'Kentucky Keystone'. Dezelfde vorm werd ook gebruikt in de 'batch' door de 28th (Keystone) Infantry Division, ook bekend onder de naam; 'Bloody Bucket' (de vorm lijkt op een emmer). Tevens zijn op de foto hieronder draadeinden te zien die op de koepel zijn gelast. Dit waren steunpunten om stukken reserve tracks op te bevestigen (zie enkele originele foto's lager op deze pagina).

De M4A3E4 van Tønder heeft geen 'High Bustle' koepel, en om toch vrij over de scharnierpunten van de luiken aan de voorzijde te kunnen draaien, zijn aan de achterzijde van de koepel met een snijbrander de laagste hoekpunten 'afgesneden'.

De hoekpunten van de koepel 'afgesneden' met een snijbrander
om vrij over de scharnierpunten van de luiken te kunnen draaien (onder)

Achter het rotor schild van het 76mm kanon, ligt het standaard kanonschild E5721,
welke ook gebruikt werd voor het 75mm kanon (zie de M4A1 van het
Nationaal Militair Museum, Soesterberg). Deze werd geproduceerd bij
National Roll & Foundry, Avonmore, Pennsylvania (herkenbaar aan de letter 'V')

Het standaard 76mm kanon werd gebruikt, de M1A1, M1A1C of de M1A2 in een M34A1 kanonophanging, maar de laatste kreeg de aanduiding M34A1E1 wanneer het gebruikt werd voor de bovengenoemde export varianten (M4A1E6 en de M4A3E4). Deze export 76mm kanonnen hadden ook geen mondingsrem, welke normaal op latere modellen standaard aanwezig was. Het 76mm kanon stak niet alleen in de kleinere 75mm (of 105mm) koepel, maar maakte ook gebruik van het 75mm rotor schild (D68454) en het 75mm kanonschild (E5721), beide gefabriceerd door National Roll & Foundry, Avonmore, Pennsylvania (herkenbaar aan de letter 'V').

Het rotor schild (D68454) van het 76mm kanon
ontbeert de '8' in het nummer (vergeten mee te gieten?)

Op de foto hierboven is is aan de onderzijde de vervoersklamp te zien voor het kanon. Bij de M4A3E4 was ook aan de achterzijde een vervoersklamp aangebracht. Dit was vrij uniek voor de Sherman tank. De enige die dit ook hadden waren de naoorlogse Israëlische Sherman tanks, zoals de M50. Hieronder is de monding van het 76mm kanon te zien.

De vervoersklamp achterop de M4A3E4 Sherman, plus het gebruik ervan (onder)

Deze Sherman ziet er ondanks haar roestige uitstraling zeer goed uit. Toch zitten er aan de voorzijde enkele vreemde beschadigingen. Het lijkt erop dat er enkele malen met een licht kaliber kanon of anti-tankwapen op de voorzijde is gevuurd.

Schietbaan schade?

De 'Pistolport' (D5289) in de koepel is dichtgelast,
wat niet in alle gevallen bij de M4A3E4 werd gedaan (zie onder)

Het onmiskenbare achterdek van een M4A3 Sherman tank

Originele in Amerika opgebrachte teksten zijn nog leesbaar.
Dit is de plek voor de spade op het achterdek ('Shovel' in het Deens: 'Skovl')

Aan Denemarken werden acht M4A3E4 Sherman tanks geleverd. Hiervan zijn er naar alle waarschijnlijkheid 6 bewaard gebleven. De hierboven behandelde M4A3E4 is te vinden in Tønder, in het 'Zeppelin Museum'. Het had ooit het US serienummer: 57644 en als US registratienummer 30 111205. In Denemarken ontving het serienummer: CP5328 en het registratienummer: 13915. Het was tank '3' in het arsenaal. Een andere bewaard gebleven en gerestaureerde M4A3E4 (de '6') is in de tentoonstelling te zien van het Pansermuseet in Oksbøl. Er is ook een exemplaar ('2') te vinden in de Jutland Dragoons barracks, Holstebro, maar deze is niet voor het publiek toegankelijk (was in 2017 ook verwijderd). M4A3E4 nummer '4' schijnt de Sherman te zijn die in Jüterbog, Duitsland te vinden is. Ook ander landen die gebruik hebben gemaakt van de M4A3E4, zoals het voormalige Joegoslavië, Portugal, Pakistan, India en Slowakije, hebben nog exemplaren in musea, op schietbanen, monumenten en andere plekken bewaard.

Klik hieronder om naar de
M4A4 Sherman tank te gaan