In 1916, ten tijde van de Eerste Wereldoorlog, werd begonnen met de bouw van een brug over de Rijn nabij het stadje Remagen. Deze brug, naar een ontwerp van Karl Wiener, moest niet alleen een verbinding vormen tussen de westelijke en oostelijk oever, maar was ook van strategisch belang. Voor de bouw van de brug werden ook krijgsgevangen ingezet. Het was voor Duitsland van belang om eventuele troepenbewegingen snel over de rivier te kunnen zetten. Om de brug te verdedigen werden aan beide zijden grote massieve torens geplaatst waarin zich geschut kon verschuilen. Tussen de torens liep de brug met een totale lengte van 320 meter, waarvan de boog 154 meter besloeg. In 1918 kwam de brug gereed en kreeg de naam Ludendorff, naar generaal Erich Ludendorff. Door het midden liepen dubbele spoorbanen met aan de zijkant ruimte voor een looppaden voor voetgangers. Aan de oostzijde werd een tunnel gecreëerd door het rotsmassief Erpeler Ley, met een lengte van 550 meter.

Om de brug bij een eventuele terugtocht op te kunnen blazen werden er speciale ruimtes aangebracht om springladingen in te plaatsen. Maar deze werden niet gebruikt en zo viel de brug onbeschadigd in Amerikaanse handen. Op 10 december 1918 stonden Amerikaanse genisten (engineers) voor het eerst bij de brug. US 2nd Engineers waren twee dagen bezig om de brug begaanbaar te maken, voor de eerste troepen er op 13 december overheen konden. Enige tijd na de Eerste Wereldoorlog werden de ruimtes voor eventuele springstoffen vol gegoten met beton door de Franse bezettingsmacht.
(In 1938 werd er een alternatief bedacht in de vorm van 60 kistjes met 4 kilo aan springstof elk, geplaatst op de dragers van de brug.)

Op 4 september 1944 werd de Tactical Air Command belast met de opdracht om 22 spoorbanen vanaf de Rijn te vernietigen. Op 19 oktober vielen 33 vliegtuigen de Ludendorff Brug aan en rapporteerden deze als vernietigd. Maar op 9 november hadden de Duitse genisten de brug alweer operationeel.

Aan het einde van het Ardennen Offensief, op 29 december 1944, werden er nogmaals vier bommen op de brug geworpen om te voorkomen dat er versterkingen via deze route zouden worden aangevoerd. De schade was aanzienlijk en de brug hing in principe alleen nog aan de boog. Het zou weken duren eer de brug weer op de liggers zou rusten. Bombardementen in januari en februari 1945 verzwakten de brug nog verder. De veerboot was tegen die tijd ook tot zinken gebracht en de plaatselijke bevolking maakte nu massaal gebruik van de brug. Er werd besloten in maart om beplanking tussen de rails te leggen zodat ook voertuigen over de brug konden rijden.

Hitler persoonlijk had de order uit laten gaan dat bruggen pas mochten worden opgeblazen als de vijand op minder dan 8 kilometer was. Verantwoordelijk voor deze taak bij de Ludendorff Brug was Hauptmann Karl Friesenhahn. De verdediging van de brug was in handen van Hauptmann Willie Bratge. De totale 'troepenmacht' rond de Remagen bestond uit ongeveer 750 man, van herstellende soldaten uit het nabijgelegen lazaret, tot zo'n 180 Hitler Jugend, zo'n 80 man Volksturm en 120 'vrijwilligers' uit het oosten en wat ongeregelde manschappen.

Op 7 maart 1945 kwam de waarnemende adjudant van generaal Otto Hitzfeld, majoor Hans Scheller rond 11.00 uur aan bij de brug om de situatie daar ter plekke in ogenschouw te nemen. Zestien kilometer ten noorden, in de stad Meckenheim was diezelfde ochtend A Company van de US 27th Armored Infantry Battalion, van de American 9th Armored Division om 6 uur vertrokken richting de Rijn. Met ondersteuning van A Company van het 14th Tank Battalion, met hun nieuwe M26 Pershing tanks, voorzien van 90mm geschut, verplaatste de infanterie zich per Half-track. Nabij Fritzdorf lag een wegblokkade, maar via een flank manoeuvre gaf de groep Duitsers zich snel over.

Bij Oeverich werd een panzerfaust afgeschoten op de voorste Half-track. Hierop kwamen de Pershings in actie en na een paar granaten gaf ook deze groep Duitsers zich over. Het bataljon was om 11.00 uur halverwege hun doel. In Niederich was een incident toen overgevende Duitse troepen verzameld werden. Opeens begon een Duits officier met zijn pistool te schieten, deze werd snel uitgeschakeld door Amerikaans geweervuur. Leimersdorf was, op wapperende witte lakens na, uitgestorven en de colonne draaide naar Birresdorf voor een directe route naar Remagen. Via het bos werd de heuvelrug ten westen van de Rijn beklommen. Bovenaan gekomen kwam de compagnie commandant 2nd Lieutenant Karl H. Timmermann voor het eerst oog in oog met de Rijn en tot zijn grote verbazing,... een intacte brug!

Na een korte verkenning naar de voet van de heuvel werd Lieutenant Timmermann's A Company naar het centrum van Remagen gestuurd met C Company als ondersteuning vanuit het noordwesten. Vanuit het zuidwesten zou B Company Remagen binnentrekken. Er was nu haast geboden. Brigadier-General William M. Hoge, Commanding General van Combat Command B van het 9th Armored Division gaf opdracht direct de aanval in te zetten.

Met hulp van het 90mm geschut van de M26 tanks stormden de Amerikanen de stad binnen en rond drie uur die middag bereikten de voorste troepen de brug. Hauptmann Friesenhahn gaf opdracht de eerste lading tot ontploffing te brengen. Deze sloeg een tien meter grote krater in de oprit van de brug. De Amerikanen konden aan de overkant de Duitsers zien werken aan de explosieven. Overal hing bedrading langs de brug. Ondertussen kwamen Amerikaanse versterkingen vanuit de richting Sinzig. Deze hadden vernomen van de plaatsteljke bevolking dat de Ludendorff brug om vier uur die middag de lucht in zou gaan. Dit onbevestigde gerucht maande Brigadier-General Hoge aan tot snelle actie. Hij gaf de order aan Colonel Engeman om de brug direct in te nemen. Deze delegeerde de order weer aan Timmermann, die de vraag stelde 'Wat als de brug voor mijn ogen de lucht in gaat?' De Amerikaanse tanks vuurden onderwijl op de tunnel, ook met rookgranaten. In de tunnel was Friesenhahn. Deze vroeg aan Hauptmann Bratge om de opdracht van Major Scheller op schrift te krijgen om de brug te laten springen. Het was 15.20 uur toen de schriftelijke order terug kwam.

In de overvolle tunnel vol Duitse soldaten en burgers draaide Friesenhahn de sleutel, maar er gebeurde niets. Tweemaal draaide hij nogmaals de sleutel rond, maar de zaak weigerde de ontploffen. Er werd een vrijwilliger geroepen om de 75 meter verder aangebrachte lont handmatig aan te steken. Unteroffizier Faust begon zijn gevaarlijke tocht over de brug. Overal om hem heen floten de kogels en ketsten af tegen de stalen brugdelen. Hauptmann Friesenhahn had weinig vertrouwen of slecht 300 kilo springstof van inferieure kwaliteit wel voldoende zou zijn om de brug te verwoesten. Faust wist de lont te ontsteken en tijdens zijn terugtocht explodeerde de lading. De brug leek omhoog te komen en verdween in de rook. Timmermann ging er van uit dat de opdracht de brug intact in te nemen nu van de baan was. Maar toen de rook optrok stond de brug nog op haar pilaren. Direct gaf Timmermann de order om de brug op te stormen en in te nemen. Sergeant Alex Drabik van het 3de peloton was de eerste Amerikaan die de overkant van de Rijn bereikte. Het was iets voor 16.00 uur.

Verschillende Duitse soldaten gaven zich over aan de eerste 120 Amerikaanse soldaten. Ondertussen ontsnapte Major Scheller via de achterzijde van de tunnel om het falen van het laten springen van de brug te rapporteren. Na verschillende schotenwisselingen gaven de laatste Duitsers zich over rond half zes die middag.

Amerikaanse genisten werkten hard om de krater aan de westzijde te dichten en controleerden de brug op schade. Rond middernacht werd de tank van sergeant William Goodson aangewezen om als eerste de Ludendorff brug over te steken. Nadat de eerste acht tanks aan de overzijde waren geariveerd, werden er M10 tank destroyers over heen gedirigeerd. Eén van de M10's kwam vast te zitten op de brug en deze was pas los getrokken om half zes in de ochtend. Er was nu ruimte om het eerste bataljon infanterie van het 310th Regiment van de 78th Division over de brug te sturen. Binnen 24 uur was er een bruggenhoofd van 8000 man en binnen een week 25.000 man.

De genie vreesde voor de brug die, vooral aan de rechterzijde, de oostkant, zwaar te lijden had gehad en er mochten alleen voertuigen over de linkerzijde naar de overkant. De mannen probeerden uit alle macht de brug te versterken, door extra staal aan te brengen. Om de druk van de brug te halen werd op 9 maart begonnen met een pontonbrug door het 291st Engineer Combat Battalion onder commando van Col. David E. Pergrin (Het 291st ECB was ook verantwoordelijk voor het stoppen van de opmars van Kampfgruppe Peiper) tijdens het Ardennen Offensief.

Deze eerste pontonbrug werd op enkele honderden meters stroomafwaarts van de Ludendorff brug aangelegd. Deze pontonbrug was een zogenaamde 'Class 40 M-2 treadway pontoon bridge'. De genietroepen die verantwoordelijk waren voor de bouw, was de 291st Engineer Combat Battalion in samenwerking met de 988th en 998th Engineer Treadway Companies. De aanleg was een hachelijke onderneming, want de bouwers lagen constant onder Duits vuur. Tijdens een zware aanval werden 17 genisten gedood en werden 19 pontons verwoest. Maar op 11 maart was de 315 meter lange brug gereed en konden de eerste voertuigen de oversteek maken.

Ook was op 10 maart de 51st Engineer Combat Battalion in samenwerking met de 181st en 552nd Engineer Heavy Pontoon Battalions begonnen aan een Class 24 heavy pontonbrug, een kleine kilometer ten zuiden van Remagen. Ook deze had zwaar te lijden onder de Duitse aanvallen, niet alleen vanaf de grond, ook luchtaanvallen werden uitgevoerd. Hierbij kwamen zeker drie engineers om en raakten een veelvoud gewond. Ondanks constant artillerie vuur van de Duitsers die 600 granaten rond deze brug schoten was de pontonbrug op 11 maart klaar voor gebruik. De brug was gebouwd in 27 uur, een record voor zo'n lange brug. De pontonbrug verbond Kripp op de westelijke oever met Linz op de oostelijke oever. Iedere twee minuten kwam er een voertuig aan de overzijde. Deze brug zou de naam 'Rozich, Blackburn, Tompkins Bridge' krijgen, naar de drie mannen die omkwamen tijdens de constructie, waaronder de commandant van 552nd Battalion, Major William F. Tompkins Jr.

De Duitsers gaven de brug niet zomaar op. In de nacht van 7 maart probeerde een groep genisten beladen met explosieven zich een weg op te vechten de brug op. Maar de Amerikanen wist deze groep te overmeesteren. 8 Maart verschenen 10 Junkers Ju-87 die een bombardement uitvoerden. Acht van de Stuka's werden neergeschoten. Tussen 10 en 11 maart werd de eerste complete divisie, de 99th Infantry Division, via de brug naar de overkant van de Rijn gebracht.

Het luchtafweer werd versterkt en op 15 maart werden tijdens een bombardement, door 22 vliegtuigen, 16 vernietigd. In totaal zouden 367 Duitse toestellen een aanval wagen binnen de eerste negen dagen, hiervan werden er 106 vernietigd. Er werd een 540 mm Mortier 'Karl' Gerat 041 ingezet, die de brug niet raakte maar wel de constructie verder verzwakte. Ook een aanval van elf V2's, gelanceerd door de SS Werfer Abteilung 500 vanuit de omgeving van Hellendoorn in Nederland, op 17 maart veroorzaakte geen directe treffers. De eerste V2 kwam het dichtste bij het doel, op zo'n op 700 meter afstand van de brug. Vlak voor de inslag viel de V2 uiteen, waarbij delen bij een boerderij vielen, waar een twaalftal Amerikaanse soldaten waren ondergebracht. Bij de klap zouden drie Amerikanen omkomen. De vierde V2 zorgde voor grote schade in het 7km van de brug gelegen Nierendorf. In Oedingen kwam de vijfde V2 terecht, waarbij zes mensen omkwamen en verscheidene inwoners en Amerikaanse soldaten gewond raakten. Kwamen de meeste V2's redelijk in de buurt, de V2 die het verste van zijn doelwit neerkwam, was nabij Keulen, op 40 kilometer afstand van de Ludendorff brug.

Na de mislukte aanval door V2 raketten, werd op 17 maart de Kriegsmarine ingezet. Zes duikers gingen het water in stroomopwaarts en lieten zich afzakken via olievaten. Zoeklichten op de Amerikaanse tanks schenen hun lichten op de duikers die één voor één werden opgepakt of afgeschoten. Het was überhaupt een vergeefse poging. Diezelfde dag, de 17de maart 1945 om 15.00 uur, toen 200 genisten op de brug aan het werk waren, klapte de hele stalen constructie van de brug in elkaar. Zeven mannen kwamen om het leven en drieentwintig lichamen werden vermist en nooit terug gevonden, later stierven nog drie mannen aan hun verwondingen.

Al vrij snel na het instorten van de Ludendorff brug werd begonnen aan nieuwe extra pontonbrug op zo'n 200 meter afstand van de trieste resten van de brug. Deze 383 meter lange brug was gereed op 20 maart gereed. De langste tactische pontonbrug aangelegd tijdens de oorlog in Europa, met een lengte van 420 meter, welke Niederbreisig en Bad Hönningen verbond, werd op zo'n 9km stroomopwaarts van de Ludendorff brug gebouwd. Deze kreeg later de naam 'Victor Bridge'.

Niet alleen werden pontonbruggen ingezet om militairen en materieel over te brengen, er waren een aantal LCVP's naar de rivier gebracht, en deze landingsvaartuigen konden per keer minstens 30 soldaten overzetten, veel sneller dan de GI's lopende over de bruggen konden afleggen. Op 23 maart hadden de alleen al de LCVP's 13,800 man overgezet en ook 406 voertuigen, waarvan de meeste Jeeps.

Hitler was razend op het falen van zijn troepen en ontsloeg Von Rundstedt. Major Scheller kreeg tijdens een krijgsraad de doodstraf. Hij werd op 14 maart 1944 op 31 jarige leeftijd geëxecuteerd. Ook Hauptmann Bratge werd ter dood veroordeeld, maar die was, gelukkig voor hem, krijgsgevangene van de Amerikanen, net als Friesenhahn. Hauptmann Friesenhahn hoorde later dat hij vrijgesproken was.

Op 23 juni 1945 werd begonnen met het opruimen van de stalen obstakels van de brug. In 1948 werden de laatste stalen brugdelen uit de Rijn verwijderd. Vanwege het gevaar voor het scheepvaartverkeer werden uiteindelijk ook de steunpilaren in de rivier opgeruimd.

Second Lieutenant Karl H. Timmermann, geboren op 19 juni 1922, ontving voor zijn tomeloze inzet om de brug intact in handen te krijgen, het Distinguished Sevice Cross (DSC). Timmerman keerde in 1948 terug in het leger en vocht in Korea. Op 21 okober 1951 overleed hij op 29 jarige leeftijd aan kanker.

In 1978 besloot de burgemeester van Remagen, Hans Peter Kürten, dat een museum gewijd aan de beruchte brug op zijn plaats was. Door de verkoop van stukjes originele steen van de pieren werd er voldoende geld ingezameld om dit doel te verwezenlijken. Binnen afzienbare tijd werd 120.000 DM binnengehaald (± 60.000 €)

Op 7 maart 1980, op de 35ste herdenking van de inname van de brug werd het Vredes Museum geopend in de twee westelijke overgebleven torens. De tentoonstelling bestaat voornamelijk uit veel foto's, een paar korte filmpjes, en een enkel origineel onderdeel van de brug, verder aandacht voor de zinloosheid van oorlog. Entree bedraagd € 3.50. Er zijn tegenwoordig nog steeds steentjes gegoten in hars met certificaat van echtheid te koop voor € 30.

Aan de overzijde is nog steeds de tunnel te zien maar deze is niet toegankelijk, hij is dichtgemetseld. Via een traliedeur kan men een blik in de tunnel werpen. De twee pieren die nog decennia in de Rijn stonden zijn nu ook verdwenen, maar de andere restanten zijn indrukwekkend genoeg om tot de verbeelding te spreken.

GA TERUG

---