Voorwoord
In de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen uw schrijver een puber was,
was het in de zomer rijden in treinen met een zogenaamde ‘Tienertour’ een
populaire bezigheid. De Tienertour kocht je voor een enkel 10 tal guldens,
en dan was het kriskras door heel Nederland heen. Het doel was onbelangrijk,
de reis ernaar toe, daar ging het om (het liefst zo ver mogelijk).
Zo gingen we met een kleine groep onder andere naar
Valkenburg, dronken een biertje daar,... en gingen weer terug. Wie het voorstel
deed, dat weet ik niet meer, maar op een dag togen we naar Overloon, naar een
‘Oorlogsmuseum’ dat daar zou zijn,…
Zomer 1975, de ansichtkaart aan mijn vriendin is bewaard gebleven
Het is dat ik er nog een paar, nu verkleurde, foto's heb genomen, en een bewaard gebleven ansichtkaart aan mijn vriendinnetje, nu mijn echtgenote, van heb, want de herinnering
aan het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum, zoals het toen nog heette, is grotendeels vervaagd.
Wat mij wel bij is gebleven is de Spitfire tussen de bomen, de Sherman tanks,
en natuurlijk de Duitse Pantzerkampfwagen V, Panther. En wat mij bij is gebleven, is de
confrontatie met de Joden vervolging en de vernietigingskampen. In de jaren erna, verscheidene
herhalingsbezoeken gebracht, wat resulteerde dat ik een tiental jaren 'vriend' ben geweest
van het museum. Een hernieuwd bezoek stond lang op de lijst, maar het leek er maar niet van te
komen. Maar op 5 december 2015 stapten we dan toch de poort weer eens binnen, van het Oorlogsmuseum,
Overloon (met een vervolg in 2022).
Het ontstaan van het museum,...
Onderstaand verslag is beknopt en slechts als opstapje geschreven.
Er zijn boeken en websites die al heel breedvoerig de slag beschrijven,
en een zoveelste herhaling van de feiten is overbodig en voegt niets toe.
Een zeer goede weergave van de strijd, met ook filmbeelden,
wordt gegeven op de pagina van:
'Weg Naar De Bevrijding'
Nog vol goede moed, een 7th Armored Division soldaat
in een M16 Quad .50 caliber
Meer dan vier jaar lang was de Tweede Wereldoorlog min of meer aan het Oost-Brabantse
dorpje Overloon voorbijgegaan. Natuurlijk hadden de bewoners wel Duitse militairen
in hun straten gezien, maar van oorlogsgeweld was geen sprake.
Maar op 26 september 1944 bereikte het front dit Peeldorp. De smalle strook land die tijdens
de operatie Market Garden tussen Eindhoven en Arnhem was bevrijd, werd langzaam maar zeker verbreed.
Die opmars verliep voorspoedig tot aan Overloon. Daar hadden de Duitsers zich ingegraven om de
geallieerden een halt toe te roepen. De eerste vier dagen bestookten de tegenstanders elkaars stellingen.
7th Armored Division Combat Command (CC) posities
(de zwarte onderbroken lijn is het Duitse front)
Op 30 september zouden de Geallieerden de aanval inzetten met de speciaal daarvoor aangerukte Amerikaanse
7th Armored Division. De 7th stond onder commando van Major-General Lindsey MacDonald Sylvester.
De eerste eenheden van de 7th Armored Division, welke was opgesplitst in zogenaamde Combat
Commands, CCA, CCB en CCR, (welke weer waren opgedeeld in Task Forces) bereikten rond tien
uur op 29 september 1944 de Nederlandse grens. Het verzamelgebied lag op ongeveer
anderhalve kilometer ten zuiden van Deurne. Het hoofdkwartier was ingericht in Geldrop, nabij
het hoofdkwartier van Dempsey, commandant van het Britse 2nd Army, waar de Amerikaanse 7th onder viel.
De volgende dag zou, via Helmond, positie worden ingenomen door de 'The Lucky 7th' om de aanval in te zetten.
Links: Wapenschild 7th Armored Division
Combat Command A (CCA), onderverdeeld in Task Force 1 en 2, namen op zaterdag 30 september
positie in rond de omgeving van Oploo.
Om 15.35 uur begon de aanval zuid-oostelijk op de Duitse stellingen, ondersteund met artillerie afgegeven
door de Britse 11th Armoured Division, maar deze liep gelijk vast in zwaar Duits artillerie vuur.
Dat was het begin van één van de felste veldslagen die in West-Europa plaatsvonden.
Negen dagen lang probeerden de Amerikaanse Sherman tanks een bres te slaan in de Duitse stellingen,
maar ze werden keer op keer gestuit door de Duitse mijnen, veldartillerie en Panther tanks.
De 7th Armored Division was geen onbekende voor de Duitsers, die hen in Frankrijk al de bijnaam 'Gespenst
Division' (Spook-divisie) gaven, omdat de 7th op onverwachte momenten opdook. Zelf had 'The Lucky 7th'
als motto 'Where there was trouble, the 7th Armored went'. Maar op 7 en 8 oktober trokken de uitgeputte
Amerikanen zich terug van het slagveld, om te worden afgelost
door de Britse 11th Armoured Division en 3rd Infantry Division.
In een week tijd van zware gevechten waren de verliezen aanzienlijk voor de 7th Armored Division.
Er waren rond de 130 man gesneuveld, en 322 gewonden. Het verlies aan Sherman tanks bedroeg 29,
en 49 andere voertuigen.
Een uitgeschakelde M4 Sherman tank van de US 7th Armored Division
nabij Overloon (hieronder, dezelfde tank (3022601) nu in het museum)
Na de oorlog bleven twee standaard M4 Sherman tanks, naast de Sherman Crab flail tank (welke op de volgende pagina
wordt aangehaald), op het slagveld achter die naar het museum werden overgebracht.
Tussen 2006 en 2018 was daar nog maar één van over, de andere was naar Italië vertrokken. Deze ging dienst doen als monument voor de Canadese eenheden die vochten rond Ortona.
De Sherman die in het museum achtergebleef was een M4 Sherman behorende tot de 31th Armored Regiment, 7th Armored Division,
welke uitgeschakeld werd door een 8,8cm Flak kanon die nabij het kasteeltje van
De Hattert stond. De explosie was zo heftig dat de koepel uit de romp werd gelift
en sindsdien schuin op de tank staat. De gehele bemanning kwam om het leven en ligt begraven op de
Amerikaanse begraafplaats Henri Chapelle in België.
M4 Sherman tank
(3033401) 'Cookie', een tank van de US 7th AD
(foto: Wiel van der Randen)
De M4 Sherman (3033401), met de naam 'Cookie', welke naar Italië was vertrokken in 2006, zag er het meest
onbeschadigd uit van alle Sherman tanks die in het museum stonden. Zodra
de directie van het museum besloten had om de tank na 60 jaar van de hand te doen, barstten
de protesten los, maar die kwamen te laat, de tank was al zeer snel uit het park verdwenen.
Helemaal bovenaan is de tank nog te zien op mijn kleine foto's, hierboven
in juni 1946, en hieronder begin jaren 80 van de vorige eeuw. Maar, mede doordat de M4 niet het juiste type was, omdat de Canadezen die niet hadden gebruikt in Italië, werd besloten om de M4 te ruilen voor een ander type dat het museum bezet, een M4A4. En zo keerde 'Cookie' in 2018 terug naar Overloon.
M4 Sherman tank
'Cookie', vastgelegd begin jaren 80 van de vorige eeuw
(in 2006 werd deze M4 overgebracht naar Ortona in Italië)...
2018, M4 Sherman tank
'Cookie', weer terug in Overloon
(hier, in 2022, nog wel met de verkeerde tekens)
Nadat de Amerikaanse 7th AD was terugetrokken op 7 en 8 oktober, bleef het een paar dagen betrekkelijke rustig.
Op 11 oktober zou een nieuwe aanval worden ingezet.
Ditmaal door de Britse 11th Armoured Division en 3rd Infantry Division, onder bevel van
General-Major L.C. Whistler. Hoe deze strijd zich zou ontwikkelen wordt op de volgende pagina uit de doeken gedaan.
Meer over de slag om Overloon
op de volgende pagina:
KLIK HIERONDER
|
