De situatie rond het station van Colditz is helemaal veranderd. Zoals al duidelijk wordt uit bovenstaande foto, is het station niet meer in gebruik. De bebouwing aan de achterzijde is geheel vernieuwd en een vergelijking is niet meer mogelijk. Zodoende een 'sfeerfoto' van de situatie nu. Bovenstaande gebouw is niet het eigenlijke stationsgebouw, maar een vervallen rangeerplatform voor goederen. Dit is wel de plek waar ongeveer de gevangenen werden gelost.

De tocht naar het kasteel was per voet. Hier hadden de Duitsers de meeste angst voor, dat tijdens deze mars er ontsnappingen zouden plaats vinden. Zoals de bovenstaande foto laat zien, werden de groepen aan de buitenzijde goed afgeschermd. Het laatste stuk naar het kasteel was vrij steil en vermoeiend voor de grote groep.

Bij de oostelijke ingang ging de groep gevangenen naar binnen. Hier was de eerste wachtpost te vinden, en dit was ook waar de strengste controle werd gedaan op uitgaande personen. Via een stenen brug met twee bogen (op sommige tekeningen staat dat hier een ophaalbrug zou zijn, dat is dus niet zo). Een vijftig meter verder is de werkelijke toegang tot het kasteel. Op onderstaande foto, een beeldje uit een kleurenfilmpje, is de tweede poort te zien. Adjutant Kunz, tweede van rechts, doet mee met een gekkigheidje,...

Deze tweede poort komt ook nog een keer op deze pagina's terug als route voor een ontsnapping. Eenmaal door de tweede oostelijke poort, kwamen de gevangen eerst door het Duitse deel van de gevangenis. Als de groep rechtdoor liep, moesten ze weer door een toegangspoort, welke leidde naar de gevangenen afdelingen.

Tijden veranderen, zo ook in het kasteel van Colditz. De Duitse keuken is gesloopt, en archeologen hebben op de voormalige Duitse binnenplaats een zogenaamd paarden badhuis blootgelegd. Op bovenstaande foto is het grijze gedeelte te zien waaruit vroeger een uitbouw stak welke ook tot de keuken behoorde. Captain Pat Reid zou via deze uitbouw gebruik maken om te ontsnappen (maar daar op een andere pagina meer over).

De gehele weg naar de Duitse binnenplaats, en de gevangenenafdeling, was een oplopend pad. Eenmaal onder de poort door, waarboven een Duits deel was, liep men verder, tot men op het einde tegen de wachtruimte aan liep. Op bovenstaande foto is het bord zichtbaar met de sleutels van de gevangenen afdelingen. Op een ander bord zijn de fiches te zien die aan een persoon werden gegeven van buiten, bijvoorbeeld werklui, deze werd bij vertrek weer ingeleverd. Dit werd duidelijk toen eens twee schilders de poort uit wilden wandelen. Ze werden naar de fiches gevraagd, en het bleken gevangenen te zijn. Ook twee Nederlanders probeerden als Duitse arbeiders zo uit Colditz weg te komen, maar konden ook geen fiche overhandigen. Het was dus zaak om aan zo'n fiche te komen,...
Tegenwoordig is de kaartverkoop hierin ondergebracht. In de kleine ruimte is een kleine vitrine tentoonstelling, en verkoop van souvenirs, zoals boeken en DVD's, en kan men een kop koffie kopen. In een volgende ruimte achterin de kaartverkoop is ook een tentoonstellingsruimte. Hier ondermeer enkele zoeklichten waarvan er één gebruikt is voor een film.

Voor men de tentoonstelling gaat bezoeken op de verdiepingen boven de kaartverkoop, daal aan de achterzijde even het trapje af, en ga naar buiten het terras op. Dit was ook een luchtplaats (voor gevangenen in de isolatiecellen). Tijdens één zo'n luchting, op 11 mei 1943, van enkele gevangenen, wist Flight-Lieutant Don Thom van de Royal Canadian Air Force over de balustrade te klimmen, en zich te laten zakken, gebruik makende van uitstekende punten als tralies voor ramen van het wachtgedeelte, wist hij de lager gelegen grasvlakte te bereiken. Terwijl bewakers het vuur openden, probeerde Thom via het parkje rechts om het kasteel weg te komen, maar hij liep vast in het prikkeldraad en werd weer gepakt voor hij de muur van het park over kon komen.

De verzameling van Colditz is klein maar fijn. Daar sommige stukken uit de verzameling apart worden gebruikt bij de ontsnappingsverhalen, haal ik hier slechts enkele aan. Er liggen verschillende door de gevangenen nagemaakte stukken ‘Duitse’ uniformen, een geweer van papier, petten, valse documenten, holsters en munitieriemen (van papier en linoleum), hulpmiddelen bij het hakken van tunnels, zoals beitels, zelfgemaakte verlichting, etc. Ook aandacht voor een zweefvliegtuig gebouwd door gevangenen, maar daarover later meer. Misschien wel het meest opvallende item is een pas in 1993 gevonden verborgen ‘radio-studio’. Het was al tweemaal eerder bezocht door ex-gevangenen, in 1963 en in 1973, en toen waren verschillende delen meegenomen. Maar uiteindelijk werd de radiohut op zolder permanent gelokaliseerd. De restanten werden uiteen genomen en weer opgebouwd in de tentoonstelling.

Voor u verder gaat met het bezoek aan de gevangenenafdeling, blader ook eens door het gastenboek,... wat opvalt zijn de reacties dat men na het zien van de TV-serie 'Colditz' eindelijk eens op deze plek is geweest,... Sommige reacties zijn fraai geïllustreerd, zoals hierboven afgebeeld. Ene Lawrence schreef onder zijn fraaie tekening:

‘I’ve been wanting to see Colditz my whole life and the museum showing the ingenuity of the prisoners was inspiring. Spare a thought for prisoners of war everywhere and not just WWII (World war Two). Have this picture on me.
Tally Ho! What! What!
Lawrence ‘the Brit’, expat in Germany.

---