Werd op de vorige pagina de kleine Tobruk uit de Ringstand behandeld, op deze pagina aandacht voor andere betonnen stellingen en kleine kazematten. In Ringstand kan men tegenwoordig nog veel lage open stellingen vinden. In deze opstellingen was vrij draaiend geschut opgesteld, zoals het 5cm KwK 39 anti-tank kanon of Flak luchtafweer. Vaak waren dit afgeleide stellingen van de Bauform Vf600 constructies.

In de open stelling kon in iedere hoeksectie een ruimte aangebracht zijn voor opslag van munitie, vaak was het ook om de sectie dat een ruimte was uitgespaard. In Normandië zijn nog verschillende 5cm KwK kanonnen te vinden. De bekendste staat nog steeds in zijn R 667 kazemat bij Les Moulins (zie lager) Diegene die ook bewaard zijn gebleven op hun orginele plek zijn te vinden bij bij de Pegasus brug, die nog steeds in zijn stelling staat, net als één bij Utah Beach (geheel onder op deze pagina), en in St-Aubin-sur-Mer (zie lager). Losse exemplaren staan bij het Omaha Beach museum in Vierville-sur-Mer en aan de havenmond van Courseulles.

De Vf600 was redelijk beschermd als het in de duinen was ingebouwd maar vaak was de stelling een makkelijk doelwit. Ter bescherming van aanvallen van bovenaf (mortieren en bommen) werd er bij sommigen een betonnen dak aangebracht. Dit dak werd gesteund door een achter en zijwand. Dit beperkte de natuurlijk de draai richting van het 5cm kanon. Strategisch gezien kon de stelling aan de landzijde de beschermende achterwand hebben, aan zee was de achterzijde naar zee gericht. Dit tegen scheepsgeschut. Het kanon bestreek dan alleen aan beide zijden het strand en was gericht naar het binnenland.

Van de ‘bedekte’ Vf600 stellingen zijn er nog een paar fraaie exemplaren bewaard gebleven. In St-Aubin-sur-Mer, Wn 27 staat nog steeds een 5cm kanon in de Vf600 opgesteld. Bij deze bunker is ook nog steeds de schade aan de zijkant te zien die een AVRE tank toebracht met zijn mortier. Een andere Vf600 is te vinden aan de boulevard van Berniéres-sur-Mer.

Eén van de best bewaard gebleven overdekte Vf600 kazemat is te vinden in Asnelles. Deze is geheel onbeschadigd. Bij dit type valt de sleuf op waar de 5cm Kwk kanonsloop iets meer draairuimte kreeg over het strand. In sommige publikaties wordt van bovenstaande beweerd dat dit dezelfde is als hieronder, maar er zijn teveel verschillen, dat het nooit dezelfde kan zijn.

Naast de Vf600 waren er ook ‘volwassen’ kazematten voor de 5cm Kwk. Zoals de R 667 waarvan een voorbeeld te vinden is (met het 5cm kanon nog aanwezig) bij Wiederstandnest 65 te Saint-Laurent-sur-Mer. Deze waren ingericht voor het bestrijken van een deel van een strand en waren zeer zwaar beschermd van alle kanten (de zijkanten en het dak waren 1,50 meter dik). De aangebrachte doorlopende bescherming aan de zijkant beschutte het kanon en had tevens als voordeel dat de mondingsvlam van het kanon niet zichtbaar was vanuit zee, en daardoor was de kazemat slecht te vinden als doelwit.

Van de R 667 werden in totaal 651 gebouwd in de Atlantic Wall. Er was in 165 m³ beton nodig en 7,5 ton aan staaldraad, plus 1,3 ton aan ander staal. Voor een R 667 hoeft u niet helemaal naar Normandië, in Nederland zijn ze ook te vinden, zoals bij het Kazematten Museum, Kornwerderzand, op de Afsluitdijk.

Wellicht de twee fraaiste R 667 kazematten liggen op het strand van Landemer, Cotentin, Normandië. De zee heeft deze twee zware jongens uit het zand gespoeld, waardoor de zware blokken beton die voor de verankering moesten zorgen, nu verantwoordelijk zijn dat deze R 667's scheef liggen te wachten tot de erosie ze verder zal afkalfen.

In de R 667 was de 5cm KwK in staat om slechts een beperkt gebied te bestrijken. Nu was de 5cm KwK een relatief kleine kanon dat op een kleine affuitring draaide. Dit maakt het kanon uitermate geschikt om in een kleine ruimte geheel rond te draaien. En zo werden er kazematten ontworpen waarin het kanon via twee openingen kon schieten. De zogenaamde Doppelschartenstand had een beschermd betonnen scherm aan de zeezijde, met aan de landzijde een overdekte ingang waarin tevens een ruimte was voor opslag van granaten.

In Normandië zijn nog verschillende van deze Doppelschartenstand kazematten te vinden, zoals een (verzakte) bij Courseulles, Grandcamp-Maisy en . Ook in dit type kazematten waren verschillende uitvoeringen mogelijk, zoals een Doppelschartenstand met aan de zeekant een ingebouwde Tobruk waarop een tankkoepel was aangebracht.

Het 5cm KwK Kampwagenkanonen was dus vrij uniek in het Duitse arsenaal. Het was niet alleen een vrij staand kanon, maar werd oorspronkelijk gebruikt, zoals de naam al aangeeft, in de Panzerkampfwagen III. In eerste instantie met de korte loop, de 5cm KwK 39 L-42, maar bij de F-uitvoering werd het L/60 toegepast (de L/42 had een looplengte van 2103 mm en de L/60 had een lengte van 3000 mm). Het pantserschild was vrij dun om gewicht te besparen, maar was dubbel uitgevoerd, zodat een treffer afgeremd op het eerste schild, moeite zou hebben om het tweede schild te doorboren.

Zoals al eerder aangegeven werden ook tank koepels gebruikt op onder andere aangepaste Tobruks. Naast kleine en middelgrote koepels werden ook grotere Duitse koepels gebruikt. De PzKpfw V Panther werd ook gebruikt in deze vorm. Of deze werden op een R 687 betonnen constructie gezet, of op een speciaal ontwikkeld stalen bak. In Normandië zijn deze nooit geplaatst, ze kwamen voornamelijk voor in Italië.

GA TERUG

---