Met de ervaringen opgedaan gedurende de oorlog, werd het duidelijk dat de vooroorlogse luchtmacht van Nederland ingrijpend ging veranderen. In enkele jaren tijd waren de vliegtuigen ontzettend veranderd. Niet alleen krachtigere schroefjagers, ook de eerste straalmotoren voorspelden een dynamieke toekomst. In 1944 begon de Nederlandse regering in Londen plannen te maken voor die nieuwe toekomst. Zodra het zuiden van Nederland bevrijdt was, werd er een rekruteringsstation geopend in Eindhoven. Dit was hard nodig, de piloten die op dat moment in dienst waren konden nooit een serieuze luchtmacht bevolken. In de tijden van grote veranderingen, trok ook de spanning van de luchtmacht veel rekruten. Opleidingen werden gedaan in Engeland en Amerika.

In de zomer van 1946 kwamen de eerste Spitfires naar Nederland. De Spitfire sprak tot de verbeelding, een mooie kist, met een heftige naam. Tijdens de oorlog had menig Nederlander deze legendarische machine al eens door het zwerk zien schieten, soms letterlijk. Na de oorlog was de Spitfire ruim voorhanden. Nederland besloot er 58 aan te schaffen. Twintig gingen direct naar Nederlands Indië en 35 kwamen naar Nederland. Drie stuks waren een tweezitter om piloten in te trainen.
Officieel vloog de laatste Spitfire in Nederlandse dienst tot september 1953. Vanaf Texel werd daarna nog enige tijd de Spitfire gebruikt als doelsleper door Schreiner Aero Contractors. Om ze goed zichtbaar te laten zijn voor de bedieners van het luchtafweergeschut, waren de Spitfires in een knallende kleur oranje geschilderd. Na drie ongelukken, en de opkomst van snellere met straalmotoren uitgeruste jagers, was het in 1957 echt afgelopen met de operationele Spitfire in Nederland.

De 20 Spitfires die in Nederlands-Indië aankwamen werden vanuit 40 kratten opgebouwd. De eerste Spitfire, NH238, vloog op 24 oktober 1947. Op 31 oktober vloog de tweede Spitfire, de nu nog steeds luchtwaardige MH434.
Tijdens de opbouw van de toestellen bleek er een tekort aan onderdelen en vanuit Europa kwam ook geen aanvulling. Vanuit Medan ging een groepje luchtmacht personeel naar Celebes waar een RAF dump was,… inclusief Spitfires. Hoe die Spitfires daar gekomen waren, is een raadsel. De Spitfires waren de jungle in getaxied, waarop het landingsgestel was ingetrokken. Toch wisten de Nederlandse techneuten veel bruikbare onderdelen te bergen, waardoor haar eigen Spitfires operationeel bleven.

Vijftien maanden na aankomst had 322 Squadron twaalf Spitfires operationeel vanaf Semarang. Na eindeloos oefenen en vooral zweten en balen in de tropen, kwamen op 19 december 1948 twee Spitfires, de H-63 (MH725) en de H-104 (MK923), voor het eerst in daadwerkelijke actie. Er werd een missie gevlogen naar het vliegveld nabij Delanggoe. Deze werd beschoten en gebombardeerd. Het doel, een radiozender, werd vernietigd. De operationele vluchten hielden aan tot half augustus 1949. In september vlogen de Spitfires via Kalidjati naar Andir om terug te keren naar Nederland. Twee gecrashte Spits bleven achter in Semarang. Omdat de oorspronkelijke kratten niet meer voorhanden waren, moesten er eerst nieuwe geconstrueerd worden, die pas halverwege 1950 gereed waren.
Terug in Rotterdam sloeg de corrosie snel toe in de lekke kratten. De Nederlandse Luchtmacht had de Spitfires niet meer nodig omdat de Gloster Meteor haar opwachting maakte. Maar er was een klant voor de oude Spitfires.

Naar België

In april 1952 werd een contract getekend met België waarbij de 18 Spitfires uit Rotterdam naar hen over zouden gaan. Bij Fokker werden de toestellen geheel ge-‘stripped’ waarbij aan het licht kwam dat drie Spitfires te verrot waren om nog gered te kunnen worden. De andere 15 Spitfires, nu met de benaming B-1 tot en met B-15, moesten geheel gereviseerd worden. De drie afgeschreven Spits werden gekannibaliseerd om de anderen weer op te bouwen.

SM-29 (MK912), de eerste Spitfire voor België bij Fokker

Fokker spoot de Spitfires in Belgische kleuren met de codes SM-29 tot en met SM-43. Testpiloten van Fokker vlogen vanaf Schiphol de machines, om ze op gebreken te testen. Als alles naar behoren werkte werden de Spitfires overgedragen aan Belgische piloten die ze daarop naar België overbrachten. De eerste Nederlands/Belgische Spitfires, SM-29 en SM-30, werden op 4 juni 1952 geaccepteerd. De laatste, de SM-41 werd afgeleverd op 9 september 1953.

Spitfire LF Mk IX, MK297, (OO-ARB) heeft een lange geschiedenis, niet
alleen in de Nederlandse en Belgische luchtmacht, maar ook als
doelsleper en te zien in de speelfims 'The Longest Day' en 'The Battle of Britain'

Zes Spitfires werden later overgedaan aan Cogéa (Compagnie Générale d'Exploitation Aéronautica) waar ze vooral gebruikt werden voor het slepen van doelen. De volgende zes werden hiervoor aangewezen;

LF IXb; MH434 (ex-SM-41) met civile registratie: OO-ARA
LF IXc; MK297 (ex-SM-43) met civile registratie; OO-ARB
LF IXc; NH188 (ex-SM-39) met civile registratie; OO-ARC
LF IXc; MH415 (ex-SM-40) met civile registratie; OO-ARD
LH IXc; NH238 (ex-SM-36) met civile registratie; OO-ARE
LF IXc; MK923 (ex-SM-37) met cicile registratie; OO-ARF

... En ze vliegen nog steeds!

Van de oude Spitfires die in Nederlandse en Belgische dienst zijn geweest, zijn nog verschillende bewaard gebleven. In Nederland is de MJ143 in Soesterberg (MLM) te vinden. De MJ271 die tot voor kort nog in het Aviodrome stond, is verkocht naar Engeland, en is luchtwaardig gemaakt op Duxford, en vloog weer voor het eerst in 2019. De NH238 (tot voor kort luchtwaardig) schijnt nog steeds in opslag in Engeland te staan.

Spitfire LF Mk IX, NH238, (OO-ARE) omstreeks 1960 in België

Ook de MH415 is opgeslagen, in de USA. De 'static' NH188 is te bewonderen in Canada, in het Canadian National Aviation Museum, Rockcliffe, Ontario. De Mk912 is luchtwaardig in Canada bij de Russell Group vanuit Ontario. Tevens had Canada een andere luchtwaardige ex-Nederland/België Spitfire, de MK297, filmster in 'The Longest Day' en 'The Battle of Britain'. Deze is helaas vernietigd in een alles verzengende vuurzee toen de hangaar te Hamilton, Ontario, Canada, in februari 1993 afbrandde. Verschillende andere uit 'onze' luchtmacht zijn nog luchtwaardig. In Seattle, staat Washington, in het Museum of Flight wordt de MK923 bewaard. MK923 was ooit eigendom en luchtwaardig gehouden door de acteur Cliff Robertson (helaas is er op dit moment geen geld om het toestel weer luchtwaardig te maken).

De Spitfire MK732, PH-OUQ is luchtwaardig in Nederland. De Spitfire LF Mk. XVIe, TB885 is ook weer luchtwaardig. De TB885 heeft tijdens de oorlog bij het 322 Squadron gevlogen, en valt daardoor enigsinds uit dit staatje, daar dit artikel voornamelijk gaat over Spitfires in na-oorlogse dienst. Ook de Spitfire MK959 is weer luchtwaardig in de USA. Een andere bekende nu weer luchtwaardige Nederlandse machine is de PR XI, PL965. Wellicht de beroemdste van alle bewaard gebleven en luchtwaardige Spitfires is de MH434. Deze vliegt sinds april 1983 bij The Old Flying Machine Company, vanaf Duxford. Maar deze eerste plek staat onder druk van Spitfire MJ271, G-ITRY die in 2019 een vlucht rond de wereld heeft gemaakt! Over de Spitfire LF.Mk IXb, MH434 is een aparte pagina geschreven, KLIK HIER.

De Spitfire Mk IXb, MH434 (ex-H-68 en SM-41)

---