'F.Mk XIVc,
NH649' (Ex-FR Mk. XVIII, TP285)
Een Spitfire die herinnert aan het No. 322 Squadron zoals
deze vloog in RAF dienst is te vinden in het Oorlogs-en
Verzetsmuseum van Overloon. Dit toestel, een F.Mk XIVc,
heeft nooit in Nederlandse handen gevlogen. Maar als
eerbetoon aan de onverzettelijke Nederlandse piloten in de
Tweede Wereldoorlog is gekozen om het toestel uit te voeren
als de Mk XIV van Flying Officer R.F. Burgwal, de man
verantwoordelijk voor de vernietiging van 19 bevestigde V-1's.
Uitgevoerd in de markering '3W-F' laat het de Spitfire zien
waarmee Burgwal 17 vluchten maakte en waarmee hij zes V-1's
verschalkte. Deze indrukwekkende Spitfire is tegenwoordig
ondergebracht in een hal om het te beschermen tegen de
weersinvloeden. Daarvoor stond het toestel in het park. Het
had het daar zwaar te verduren gehad, niet alleen vanwege het
weer, ook spelende kinderen eisten hun tol.
Spitfire Mk XIVc, 'NH649' toen ze nog in het park
van Overloon stond
Overloon heeft vanaf 22 november 1960 altijd een Spitfire
in haar collectie gehad. Dit toestel, een PR.XI (PL965) werd
op 9 december van dat jaar in het park geplaats. Hier stond
het toestel in weer en wind en was een doelwit voor vandalen.
Ondanks dat het verschillende malen opnieuw werd opgeknapt
ging het toestel snel achteruit.
De PR.XI, PL965 na een restauratie
in 1976, op RAF. Brüggen, Duitsland.
Harry van der Meer, de Spitfire kenner van Nederland, deed
het museum een voorstel om de unieke PL965 voor een ondergang
te behoeden en deze te ruilen voor een F.Mk XIV, ook omdat dit
type meer met Nederlandse piloten van het 322 Squadron
associeerde en het paste goed bij de V-1 die het museum reeds
in haar bezit had.
De PR.XI, PL965 kort voor haar verhuizing
Via Steve Atkins werd Nick Grace,
restaurateur en eigenaar van Spitfire Tr.IX, ML407, erbij gehaald die
ook een, niet luchtwaardige, F.XIV bezat en deze wel wilde restaureren
voor het museum. Op 13 maart 1987 werden de twee Spitfires omgeruild
en vertrok de PL965 naar Engeland om daar tot een luchtwaardige Spitfire gerestaureerd te
worden. Met de registratie G-MKXI koos PL965, vanaf Rochester Airport, op 23 december
1992 weer het luchtruim.
Voor een prachtig filmpje over de luchtwaardige PL965; 'KLIK HIER'
1977,... FR Mk. XVIII HS649 op het op het vliegveld
Kalaikunda in India. Het zou de basis gaan vormen
voor de 'F.Mk XIVc, NH649'
(Aeroplane Monthly, december 1979)
De Spitfire F.Mk XIV, welke door Nick Grace in Overloon is ondergebracht, is in feite een
Spitfire FR Mk. XVIII met het RAF serienummer TP285 (con. nr. 6S/672268).
werd op 2 juli 1945 door
Vickers Armstrong, Southampton afgeleverd aan No. 39
Maintenance Unit. Op 18 januari 1946 werd het toestel aan
de Indian Air Force overgedragen met het nieuwe serienummer, HS649.
In 1977 werd de Spitfire TP285/HS649 door Ormond Haydon-Baillie in
India, min of meer compleet, gevonden op het vliegveld
Kalaikunda. Haydon-Baillie kocht het toestel, samen met nog een aantal Spitfires,
van het Indiase Ministerie van Defensie en verscheepte het
naar Engeland. Toen Haydon-Baillie in zijn Mustang omkwam werd
de TP285/HS649 doorverkocht aan verschillende eigenaren.
De eerst volgende eigenaren van TP285/HS649 werden
Alan en Keith Wickendon uit Hemel Hempstead, die het toestel van 1978 tot 1981 bezaten.
Vervolgens heeft Spenser Flack, uit Elstree, hem enige tijd gehad
om vervolgens terecht te komen bij Guy Black (Aero Vintage Ltd) en Steve W.
Atkins (Wintage Airworks Ltd), te St. Leonards in 1985. De vleugels werden hier verwijderd
voor een ander restauratieproject, de F.Mk. XIVe, RM927. De romp van FR Mk. XVIII TP285/HS649
werd omgebouwd tot die van een F.Mk XIV door Nick Grace en Chris Horsley, in Chichester, in 1986,
met vleugels gevonden in Zuid-Afrika en de Verenigde Staten.
Op het staartstuk staat nu als RAF serienummer 'NH649' welke op de F.Mk XIV
van F/O Burgwal stond. Met de 322 Squadron codering '3W-F' is de Spitfire vanaf
1987 in Overloon te vinden waar ze na enkele jaren buiten gestaan te hebben
een onderkomen kreeg in de grote hal van het Oorlogsmuseum van Overloon.
De 'F.Mk XIVc, NH649' onder dak in Overloon
Voor een bezoek aan het Oorlogsmuseum Overloon; 'KLIK HIER'
Spitfire LF.Mk IXc,
MJ143
MJ143, '3W-1' rond 1970 in
het voormalige Luchtmachtmuseum Kamp van Zeist
In het Militaire Luchtvaart Museum (MLM) staat sinds 1968
de Spitfire MJ143, een LF.Mk IXc die in 1943 gebouwd werd bij
Vickers Armstrong, in de Castle Bromwich Factory. Op 25
oktober 1943 werd het ondergebracht bij het No. 485 Squadron.
Vanaf Hornchurch vloog de Spitfire offensieve acties tegen
gronddoelen, zogenaamde 'Ramrods' en maakte escortevluchten
met B-26 Marauders. Uitgerust met extra brandstof tanks
escorteerde MJ143 Amerikaanse B-17 bommenwerpers. In maart
1944 vinden we de MJ143 terug in de handen van het No. 66
Sqaudron dat gestationeerd is op North Weald. Ook dit squadron
maakte met MJ143 vooral escorte vluchten met middelzware
bommenwerpers als de B-25 Mitchell, B-26 en Mosquito's. Op 19
mei 1944 raakt het toestel beschadigd als het een boom raakt.
Maar de Spitfire is op tijd gerepareerd om deel te nemen aan
Operation Overlord, D-Day. Het maakt die dag, 6 juni 1944,
twee sorties zonder vijandelijke toestellen tegen te komen. Na
patrouilles over de stranden en later weer escortevluchten
werd de laatste operationele vlucht op 30 juli 1944 gemaakt.
Tijdens deze vlucht raakt het toestel beschadigd en gaat ter
reparatie om in december van dat jaar nog een paar dagen terug
te keren bij het 66 Squadron, waarna het overgebracht werd
naar No. 39 MU. waar het bleef voor het in 1946 verkocht werd
aan Nederland.
LF.Mk IXc, MJ143 op Twente bij de
Jachtvliegtuigschool
MJ143 begon haar Nederlandse carrière als de H-1 op de
vliegbasis van Twente bij de Jachtvliegschool (JVS). Op 20
augustus 1949 ging MJ143 voor een grote revisie naar Fokker.
Hier verloor ze haar camouflage en verscheen op 19 september
1950 geheel zilver gespoten met haar H-1 markering. Tot
november 1950 was het toestel gestationeerd op Valkenburg
waarna de Spitfire aan het, zojuist uit Indonesië
teruggekeerde, 322 Squadron werd overgedragen.
Met 3W-1 registratie kwam de MJ143 naast de baan en stond opeens op de neus
(Foto: Harry van der Meer)
In juli 1951
werd de registratie van H-1 veranderd in 3W-1. In deze registratie maakte het toestel
nog een 'neusstandje' nadat het stuurboordwiel net naast de baan kwam. Maar het
straaltijdperk maakte de Spitfire overbodig. Eind 1952 werden
de boordwapens verwijderd. In september 1953 werden alle
Spitfires aan de grond gehouden. In mei 1954 werd de MJ143 uit
de inventaris geschreven. Maar in plaats dat het toestel
gesloopt werd, besloot de Generale Staf dat de 3W-1 bewaard
moest blijven als tentoonstellingsobject.
De webmaster zijn eerste blik in een Spitfire (1983),
klik op de foto voor wat hij daar zag in LF.IXc, MJ143...
In 1960 opende het Nationaal Luchtvaart Museum haar deuren
op Schiphol en op 28 maart werd MJ143 als één van de
populaire attracties opgesteld. Het toestel had weer haar
oude camouflage terug maar behield in het wit haar markering
3W-1. Toen het museum tijdelijk haar deuren sloot, in afwachting van een
nieuw te bouwen onderkomen, het 'Aviodome', werd MJ143 aan het
zojuist geopende Luchtmacht Museum, te Soesterberg, uitgeleend.
De MJ143, bewaard voor de toekomst
Toen in 1971 het Aviodome geopend werd kreeg men daar te horen dat deze
'hun' Spitfire niet terug zouden krijgen. De luchtmacht deelde mee dat de MJ143
destijds alleen aan hen was uitgeleend en dat het toestel nu
op Soesterberg zou blijven. In 1973 werd de MJ143 weer van haar eerste markering
voorzien, en werd weer de 'H-1'.
De MJ143 hangt nu in het Nationaal Militair Museum
Tijdens het 60 jarig jubileum van de luchtmacht werd MJ143 aan het publiek getoond op
de vliegbasis Deelen. De Spitfire
keerde daarna terug in Soesterberg waar het een permanente
plaats kreeg in Kamp Zeist, in het tot Militaire Luchtvaart
Museum (MLM) omgedoopte museum, dat ook de Marine
Luchtvaartdienst herbergde. Maar hier zou MJ143 ook niet eeuwig blijven. Sinds december 2014
is MJ143 te bewonderen in het Nationaal Militair Museum op de voormalige vliegbasis Soesterberg. Hier hangt
het in dramatische pose naast een V1 vliegende bom.
Voor de luchtwaardige MK959, MH415, MJ271, TB885, MJ777 en MK732; 'KLIK HIERONDER'
|