Er werden aan 9 bemanningsleden van Lancasters Victoria Cross's uitgereikt. Naast voorgaande vliegers, John Dering Nettleton en Bill Reid volgen hieronder, in iets beknoptere bewoordingen, ook de andere indrukwekkende verhalen hoe moedige mannen, vaak jongens nog, zich zonder aarzelen inzetten om hun collega's en Lancaster te redden en daarvoor het Victoria Cross mochten ontvangen.

Norman Jackson is als boordwerktuigkundige werkzaam in Lancaster ME669, van het 106 Squadron, in de nacht van 26 op 27 april 1944 tijdens een missie naar Schweinfurt. Onderweg wordt de Lancaster aangevallen door een Duitse jager waarop de stuurboord vleugel vlam vat. Tijdens de aanval raakt Jackson gewond, maar hij verbijt zich en zonder verder nadenken grijpt hij een brandblusser en gespt een parachute aan.

In de turbulente lucht worstelt hij zich uit de cockpit en kruipt op de bovenzijde van de romp. Maar zijn parachute opent zich en vult de cockpit met wapperende lappen. Hij glijd uit en valt van de romp, hij weet zich op miraculeuze wijze vast te grijpen aan een luchtinlaat in de vleugel. Maar hij kan geen goede grip vinden en slaat over de vleugel heen, de parachute brandend en verscheurt achter zich aan slepend. De gezagvoerder geeft opdracht aan de rest van de bemanning het toestel te verlaten.
Ondertussen 'landt' Jackson met een klapperende parachute en aanzienlijke verwondingen. Hij zal later gevangen genomen worden. Pas als de overige bemanningsleden gerepatrieerd worden komt het hele verhaal aan het licht, waarop Jackson zijn Victoria Cross ontvangt.

Lancaster I, PD377 (WS-U) van het No. 9 Squadron, 5 Group die een bombardementsvlucht uitvoert op het Dortmund-Ems kanaal, wordt op 1 januari 1945 door een granaat getroffen. De brand die daarop ontstaat veroorzaakt enorme rookontwikkeling. Marconist/luchtschutter George Thompson ziet dat de schutter in de rugkoepel bewusteloos is. Ondanks de exploderende munitie en vuur weet hij de schutter te bevrijden. Met zijn blote handen dooft hij het vuur dat aan de kleding vreet van de schutter. Thompson loopt zelf hierdoor brandwonden op aan handen, gezicht en benen. Als hij door de Lancaster naar achteren kijkt ziet hij dat de staartschutter ook beknelt zit achter het vuur. Gewond als Thomson zelf is weet hij de staartschutter te bevrijden. Deze is ook bewusteloos en zijn kleding brand ook. Weer slaat Thomson met zijn blote handen het vuur uit! De Lancaster maakt een noodlanding, maar breekt doormidden. Hierbij komt de rugschutter om het leven, maar de staartschutter overleeft het drama en heeft zijn leven te danken aan zijn moedige kameraad. Thomspon, herstellende van zijn verwondingen, krijgt longontsteking wat zijn verzwakte lichaam fataal wordt, hij overlijdt op 23 januari 1945 in Eindhoven. Niet lang daarna ontvangt hij postuum het Victoria Cross.

Mynarski was rugkoepelschutter op Lancaster Mk X, KB726, (VR-A) van RCAF 419 'Moose' Squadron. In de nacht van 12 op 13 juni 1944 wordt de Lancaster zwaar aangeschoten door een Junkers 88. De piloot, Flying Officer Art de Breyne geeft opdracht aan de bemanning het toestel te verlaten.

Als Mynarski uit de bommenwerper wil springen ziet hij dat staartschutter P.O. Pat Brophy opgesloten zit in zijn staartkoepel. Mynarski baant zich een weg door de vlammen en gebruikt een bijl om de vastzittende koepel vriuj te maken. Als dit niet lukt probeert hij het zijn handen, terwijl zijn kleding in brand staat. Maar hij krijgt het niet voor elkaar, en Brophy geeft aan dat Mynarski eruit moet. Deze geeft nog een laatste saluut en springt dan door de ontsnappingsluik. Maar de parachute is deerlijk verbrand en Mynarski komt hard neer. De brandwonden en zware val blijken fataal, en korte tijd later overlijdt hij in een Duits hospitaal.

Als Lancaster KB626 uiteindelijk neerstort en uitelkaar wordt gerukt, wordt de staartkoepel een reddingscapsule voor opgesloten Brophy. De klap rukt de koepel open en Brophy wordt eruit geworpen maar overleeft de crash. Met drie anderen wordt Brophy opgenomen door het Franse verzet. De andere bemanningsleden worden gevangen genomen door de Duitsers. Alleen Mynarski blijkt omgekomen. Als Brophy na de oorlog terugkeert in Engeland, wordt zijn vergeefse heldendaad duidelijk, en wordt deze postuum erkent met het VC.

Op 4 augustus 1944 vloog 25 jarige Squadron Leader Ian Willoughby Bazalgette in Lancaster ND811 (F2-T), van het 635 'Pathfinder' Squadron als Master Bomber zijn 58ste missie naar de V1 opslaggrotten nabij Trossy St. Maximin, Frankrijk. Aangezien het een daglicht operatie was, kwam de bommenwerper onder goed geplaatst anti-afweervuur. Het Duiste afweervuur wist de twee stuurboord motoren te treffen. Ondanks dat de twee motoren in brand stonden, zette 'Baz' door en wierp de bommen op het doel. Nadat de bommen gedropt waren raakte het toestel in een duikvlucht waaruit Bazalgette het met moeite wist te redden, waarop de binnenmotor aan de bakboordvleugel stil viel. 'Baz' gaf opdracht aan zijn bemanning het toestel te verlaten. Nadat vier man eruit gesprongen waren, probeerde hij het toestel een noodlanding te laten uitvoeren nabij Senantes. Maar de landing was erg ruw en de Lancaster explodeerde waarbij Bazalgette en de laatste twee aan boord, de gewonde F/L Ivan Hibbert DFC en F/S Vernon Leeder omkwamen.

In januari 1941 had Robert Anthony Maurice Palmer zijn eerste missie gevlogen en nam later deel aan de eerste 'Thousand Bomber Raid' naar Keulen in 1942. Ook zou Palmer één van de eerste zijn die de 1800 kilo zware 'Cookie' bom zou werpen. Squadron Leader Anthony M. Palmer was 24 jaar toen hij eind 1944 zijn 110de missie had gevlogen. Als onderdeel van het Royal Air Force Volunteer Reserve Squadron was Palmer ondergebracht bij het 109 Squadron. Op 23 december 1944 vloog Palmer zijn 111de missie als Bomber Master met 26 andere Lancasters en 3 Mosquito's naar het rangeergebied Gremberg in Duitsland. Vanaf het begin ging het al niet naar wens. Over de Franse kust botsten twee Lancasters tegen elkaar waarbij de bemanningen omkwamen. Vanwege dat er bewolking over het doel zou hangen, zou gebruik worden gemaakt door het 'Oboe' systeem. Maar er bleek geen bewolking te zijn, en in daglicht was de formatie een makkelijk doelwit. De formatie werd opgesplist en men zou individueel naar het doel vliegen en op zicht de bommen te werpen. Maar de order bereikte Palmer in Lancaster PB371 niet, en deze hield zich aan zijn oorspronkelijke opdracht. Onderwijl waren al twee motoren in brand geraakt door Flak, maar Palmer hield koers en wist zijn bommen als markeerpunten perfect te plaatsen. Even later raakte het toestel in een vrille en crashte, waarbij Palmer en zijn bemanning, op één na, omkwam. Tijdens deze missie gingen vijf Lancasters en 1 Mosquito verloren. Palmer ontving postuum het Victoria Cross.

Gestationeerd bij het 582 'Pathfinder' Squadron, maakte Captain Edwin Essery Swales op 23 februari 1945 zijn 43ste operationele vlucht als Master Bomber naar Pforzheim, Duitsland. Na afloop van de missie op 23 december 1944, waarbij Sqn Ldr Anthony Palmer omkwam en postuum zijn VC ontving, had Swales, als nummer twee Pathfinder, het Distinguished Flying Cross (DFC) ontvangen. Tijdens de missie naar Pforzheim, moesten de Pathfinders het doel markeren voor in totaal 367 Lancasters en 13 Mosquito's.

In 22 minuten viel er bijna 2000 ton aan bommen, waarbij naast 83% aan verwoeste bebouwing ook helaas 17.600 burgers zouden omkomen. Twaalf Lancasters zouden verloren gaan tijdens deze raid. De Zuid-Afrikaan Captain Swales zijn Lancaster III, PB538 werd op de terugvlucht aangevallen door een Me 110 die twee motoren wist uit te schakelen. Swales vermoedde al snel dat hij de basis in Engeland niet zou halen, en zette koers naar Frankrijk. Zodra het kon gaf hij de order aan zijn bemanning te springen. De laatste man had juist de lancaster verlaten toen Swales de macht verloor en het toestel te pletter sloeg nabij Valenciennes, Noord-Frankrijk. Later werd Swales zijn lichaam gevonden, nog steeds aan de besturing, hij werd 29 jaar. Postuum werd hem het VC uitgereikt.

Eén opvallende VC werd uitgereikt aan Wing Commander Leonard Cheshire VC DSO** DFC Hij ontving deze niet voor één specifieke actie, maar voor vier jaar inzet tegen een meedogenloze oppositie die constant zijn persoonlijke leiderschap naar boven bracht.

Een aparte vermelding krijgt Wing Commander Guy Gibson, V.C., D.S.O* van het No. 617 Squadron, RAF.
Gibson ontving zijn Victoria Cross voor zijn inzet en moed tijdens Operation ‘Chastise’ op 15 mei 1943. Als u op zijn naam klikt, dan gaat u naar de speciale pagina's gewijd aan deze missie.